28 Kasım 2022 Pazartesi

101 Soruda Doğu Anadolu'nun Jeokronolojisi-Çözümler

1. DOĞU ANADOLU BÖLGESİ NEREDEDİR?

(1) Türkiye'nin coğrafi bölgelerinden en büyüğü hangisidir?

-Türkiye'nin en büyük coğrafi bölgesi 163.200 km2'lik alanı ile Doğu Anadolu Bölgesidir. Bölge, ülke arazisinin %21'ini oluşturmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesinin 5 ayrı ülkeye sınırı vardır. Bölge Türkiye'de,

  • kuzey ve kuzeydoğuda Doğu Karadeniz Bölümüne, 
  • batıda Yukarı Kızılırmak Bölümüne, 
  • güneybatıda Adana bölümüne, 
  • güneyde Güneydoğu Anadolu Bölgesine 

komşudur.

(2) Acara Dağları nerededir? 

-Acara Dağları (1022 m.) Gürcistan'dadır. Acara Lazcada yağmurlu yer demektir.

(3) Türkiye'nin Gürcistan sınırı güneyde nerede başlar?

-Topam uzunluğu 276 km. olan Türkiye Gürcistan sınırı güneyde Aktaş Gölünden başlar.

(4) Sarp sınır kapısı ne zaman açılmıştır?

-1988 yılında.

(5) Türkgözü gümrük kapısı ne zaman açılmıştır?

-Posof'u Ahıska'ya bağlayan yol üzerinde kurulmuş Türkgözü gümrük kapısı 1995 yılında açılmıştır. 

(6) Ulgar geçidi nerededir?

-Ulgar geçidi (2.540 m.), Ardahan ve Posof arasındaki yol güzergâhındadır. Geçit yılın büyük bölümünde kapalıdır. 

(7) Türkiye-Ermenistan sınırı kaç km.'dir?

-316 km. 

(8) Akbaba dağı nerededir?

-Akbaba dağının yarısı Türkiye'de yarısı Ermenistan'dadır.

(9) Alagöz Dağı nerededir?

-Alagöz Dağı (4.095 m.) Ermenistan'dadır.

(10) Sürmeli Çukuru nerededir?

-Sürmeli Çukuru Ermenistan sınırındadır. Kuzey yarısına Revan ovası, güney yarısı Iğdır ovası olarak adlandırılır. Saat çukuru da denir.

(11) Alican gümrük kapısı ne zaman kapatılmıştır?

-1993 yılında.

(12) Türkiye-Nahçıvan sınırı kaç km.'dir?

-18 km.

(13) Dilucu gümrük kapısı ne zaman açılmıştır?

-1992'de.

(14) Türkiye-İran sınırı hangi havzaların su bölümü çizgisinden geçer?

-Türkiye-İran sınırı Van Gölü ve Urmiye Gölü havzalarının su bölümü çizgilerinden geçer. Kuzeyde Dilucu'ndan başlayan sınır güneyde Kelşim Geçidine kadar devam eder.

(15) Küçük Ağrı ne zaman Türkiye sınırlarına dâhil edilmiştir?

-1932 yılında.

(16) Türkiye-Irak sınırı ne zaman çizilmiştir? 

-Türkiye-Irak sınırı 1926 Ankara Anlaşması ile çizilmiştir.

(17) Habur sınır kapısı nerededir?

-Habur sınır kapısı, Silopi ile Zaho arasındadır.

(18) Doğu Anadolu Bölgesini, Güneydoğu Anadolu Bölgesinden ayıran sınır nereden geçer?

-Doğu Anadolu Bölgesini, Güneydoğu Anadolu Bölgesinden ayıran sınır, yaklaşık olarak Torosların güney yamaçlarındaki 800 m. izohips eğrisinden geçer.

(19) Doğu Anadolu'da hangi iller bulunmaktadır?

  • Ağrı
  • Ardahan
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Hakkâri
  • Iğdır
  • Kars
  • Malatya
  • Muş
  • Şırnak
  • Tunceli
  • Van

(20) Erzurum'un Karadeniz Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • İspir
  • Narman
  • Oltu
  • Olur
  • Pazaryolu
  • Tortum
  • Uzundere

(21) Erzincan'ın Karadeniz Bölgesinde kalan ilçesi hangisidir?

-Refahiye

(22) Şırnak'ın Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • Cizre
  • Güçlükonak
  • İdil 
  • Silopi

(23) Adıyaman'ın Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • Çelikhan
  • Gerger
  • Sincik

(24) Diyarbakır'ın Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • Çermik
  • Çüngüş
  • Ergani
  • Kulp
  • Lice

(25) Kayseri'nin Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçesi hangisidir?

-Sarız

(26) K. Maraş'ın Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • Afşin
  • Elbistan 
  • Ekinözü

(27) Siirt'in Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • Eruh
  • Pervari
  • Şirvan

(28) Sivas'ın Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçeleri hangileridir?

  • Divriği
  • Gürün

(29) Batman'ın Doğu Anadolu Bölgesinde kalan ilçesi hangisidir?

-Sason


2. FİZİKİ COĞRAFYA

(30) Türkiye'nin 4.000 m.'den yüksek dağlarına örnek veriniz.

  • Ağrı (5.137 m.)
  • Uludoruk (4.135 m.)
  • Süphan (Süphan 4.058 m.)

(31) Doğu Anadolu'nun bol yağış almasının sebebi nedir?

-Doğu Anadolu bir kubbeleşme alanına karşılık gelmektedir. Bu nedenle bölge büyük akarsulara kaynak teşkil etmektedir. Bölgenin güney kesimi en fazla yağışı kış mevsiminde alırken, kuzeydeki Kars-Ardahan platosu en fazla yağışı yaz mevsiminde almaktadır.

(32) Doğu Anadolu bölgesinin su deposu olmasının sebebi nedir?

-Yükseklik.

(33) Doğu Anadolu Bölgesinin bitki örtüsünün en fazla dikkat çeken özelliği nedir?

-Step karakterinin hâkim olması.

(34) Doğu Anadolu Bölgesinde orman örtüsünün alt sınırını belirleyen nedir?

-Doğu Anadolu Bölgesinde orman örtüsünün alt sınırını yaz mevsiminde aşırı ısınan depresyonlar belirlemektedir. Bölgede alt sınır 1.000-1.100 m. arasında değişmektedir.

(35) Doğu Anadolu Bölgesinde orman örtüsünün üst sınırı nedir?

-Doğu Anadolu Bölgesinde orman örtüsünün üst sınırını yetersiz ısınan yüksek kesimler belirlemektedir. Bölgede ormanın üst sınırı 2.800m.'dir. Ancak izoleli Nemrut kalderasında 2.900 metreye ulaşmaktadır. Bu yükseklik Türkiye için rekor seviyedir. 

(36) Doğu Anadolu'dan hangi fay hatları geçmektedir?

  • KAF
  • DAF


3. RÖLYEF

(37) Doğu Anadolu'nun en belirgin karakteri hangisidir?

-Yükseklik.

(38) Doğu Anadolu'nun en alçak depresyonu hangisidir?

-Ağrı ve Alagöz kütleleri arasında kalan ve Orta Anadolu depresyonları düzeyinde olan Iğdır depresyonu (875 m.) Doğu Anadolu'nun en alçak depresyonudur. 

(39) Doğu Anadolu'da yüksek bölgelerin kaplı ve basık olmasının sebebi ne olabilir?

-Bölge epirojenik hareketlere maruz kalarak toptan yükselmiş olabilir.

(40) Doğu Anadolu'da Alp sistemi dağlarının düğümlenmesi neyi göstermektedir?

-Doğu Anadolu'da Alp sistemi dağlarının düğümlenmesi sıkışma tektoniğinin etkinliğini belirtmektedir. Sistem 40. ve 41. meridyenler arasında düğümlenmektedir.

(41) Doğu Anadolu Bölgesi yüzey şekilleri kuzeyden güneye nasıl sıralanır?

  • Polijenik topoğrafya. Batıdan doğuya Çimen (2.749 m.), Otlukbeli (2.578 m.), Esence (3.549 m.), Coşan (2.976 m.), Kop (2.918 m.), Mescit (3.239), Dumlu (3.250 m.), Kargapazarı (3.045 m.), Allahuekber (3.120 m).
  • Ardahan Kars Platosu. Yalnızçam (3.054 m.), Süphandağı, Yağlıca Dağı.
  • Kuzey Depresyonları. Erzincan, Tercan, Erzurum, Aras.
  • Karasu-Aras Dağları. Munzur (3.331 m.), Mercan (3.462 m.), Avcı (3.345 m.), Bağırpaşa (3.292 m.), Karagöl (3.057 m.), Palandöken (3.167 m.), Şahvelet (2.922), Çakmak (3.063), Taşkom (3.433),  Aşağıdağ (3.275 m.), Büyük Ağrı, Küçük Ağrı.
  • Orta Plato. Malazgirt, Bulanık, Patnos, Van Gölü doğusu, Tendürek, Aladağ, Süphan, Nemrut.
  • İç Toros Depresyonları. Elbistan, Malatya, Uluova, Çapakçur, Muş, Van, Gevar
  • Güneydoğu Toroslar. Yüksekliği orta kısımlarında düşükken doğuda ve batıda fazladır. Cilo Dağında 4.135 metreye ulaşır. 

(42) Polijenik topoğrafya nedir?

-Oluşumunda birden fazla morfojenetik etmen ve sürecin rol oynadığı topoğrafyalara polijenik topoğrafya denir.

(43) Doğu Anadolu'da hangi sıranın okyanus dorsali olduğu düşünülmektedir?

-Karasu-Aras sırasının bir okyanus dorsali ya da okyanus sırtı olduğu düşünülmektedir.

(44) İç Toros depresyonları ne zaman oluşmuştur?

-Bir kapanma bölgesi olduğu için şiddetli bir deprem bölgesi olan İç Toros depresyonları Triyas'ta açılarak Neotetis Jeosenklinalinin güney kolunu oluşturmuş, Orta Miyosen'de kapanmış ve günümüzdeki şeklini almıştır. Aynı dönemde deniz Akdeniz'e çekilmiştir. 

(45) Doğu Anadolu Bölgesinden hangi büyük havzaların su bölümü çizgisi geçmektedir?

-Atlantik Havzası ve Hint Havzası.

(46) Türkiye'nin ikinci büyük endoreik alanı nerededir?

-Tuz Gölü havzasından sonra Türkiye'nin ikinci büyük endoreik alanı Van Gölü havzasıdır. Havza Doğu Anadolu Bölgesinin en büyük kapalı havzasıdır.

(47) Doğu Anadolu Bölgesi bugünkü yüksekliğine ne zaman ulaşmıştır?

-Pleistosen başında.


4. GLASİYOLOJİ

(48) Doğu Anadolu'da Pleistosen buzullaşmasının maksimumuna hangi yörelerde ulaşılmıştır?

-Buzullaşma kenar dağların en yüksek ve en yağışlı kesimlerinde maksimum seviyeye ulaşmıştır: 

  • Cilo Dağı
  • Sat Dağı (İkiyaka Dağı)
  • Doğu Karadeniz Dağları
Buralarda bol yağışlara ve daimi kar sınırının 2.500 m.'ye kadar alçalmasına bağlı olarak uzunluğu 10 km.'yi aşan ve dil kısımları 2.000 m.'ye varan vadi glasyeleri meydana gelmiştir. 

(49) Günümüzde Soğanlı ve Mescit dağlarının daimi kar sınırı ne kadardır?

-2.900 m.

(50) Süphan ve Büyük Ağrı'da buzullaşma sahası kaç metrede başlar?

-Buzullaşma sahalarına Süphan'da 3.700 m.'de, Büyük Ağrı'da 4.000 m.'de erişilmektedir. 

(51) Güneydoğu Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağlarının doğu kısımlarında buzullaşma sahası kaç metrede başlar?

-Güneydoğu Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağlarının doğu kısımlarında buzullaşma sahası 3.400-3.500 metrede başlar.

(52) Türkiye'de buzullaşmanın en şiddetli olduğu saha neresidir?

-Türkiye'de buzullaşmanın en şiddetli olduğu saha Cilo ve İkiyaka dağlarıdır. Sahada uzunluğu 4.000 m.'ye varan ve dilleri 2.800-3.800 m.'ye kadar alçalan vadi glasyeleri bulunmaktadır.

(53) Buzul çağında Van Gölü ne kadar yükselmiştir?

-Sıcaklığın düştüğü, yağışların arttığı, buharlaşmanın azaldığı buzul çağında Van Gölü 72 m. yükselmiştir.


5. JEOKRONOLOJİ

5.1. MİYOSEN ÖNCESİ

(54) Doğu Anadolu'da yaşı tespit edilen en eski kıvrımlar hangi orojeneze aittir?

-Doğu Anadolu'da yaşı tespit edilen en eski kıvrımlar Hersinyen orojenezine aittir. Bölgenin en eski yapıları şunlardır:

  • Bitlis. Güneydoğu Toros Dağlarının merkezi bölümünde yer alır. GD-KB yönünde kıvrılmış kristalin şistler içerir.
  • Akdağ. Hınıs'ın kuzeyindedir.
  • Akdağlar. Elazığ'ın güneydoğusundadır.
  • Van Dağları. Ekaylar halinde görülen Permo-Karbonifer tabakalar bulunmaktadır. 
  • Tunceli ve Pertek. Kristalin şistler içerir.
  • Devon-Permiyen arazisi. Pötürge, Toprakkale, Diyadin, Akyayla'dadır.
  • Söylemez. Erzurum-Muş karayolu üzerindedir.
  • Özalp ve Sarıgöl. Van'dadır.
  • Karadağ Masifleri. Hakkari'dedir.

(55) Ekay nedir?

-Ekay, kıvrılmaya uğramış bölgelerde aynı tabaka dizilerinin tekrarlaması şeklinde ortaya çıkan bir yapıdır. Bu yapıda birbiri üzerine bindirmiş tabaka paketleri bulunur. Bu yapıyı doğuran olaya ekay denir. 

(56) Doğu Anadolu Bölgesini oluşturan jeolojik-jeomorfolojik birimler neden Doğu Anadolu Yığışım Karmaşığı olarak tanımlanmaktadır?

-Bölgeyi oluşturan jeolojik-jeomorfolojik birimler Anadolu etkileyen üç büyük orojenik sistemin buluşması, nitelik değiştirmesi veya farklı karaktere bürünmesi nedeniyle Doğu Anadolu Yığışım Karmaşığı (DAYK) olarak tanımlanmaktadır. Doğu Anadolu'nun tektonik birliklerini ayırt etmeye yarayan açısal diskordansların pek çok konumda artık seçilemeyecek ölçüde tahrip olması, DAYK ifadesinin kullanılmasını zorunlu kılmıştır. 

(57) Anadolu'yu etkileyen üç büyük orojenik sistem hangileridir?

  • Pan-Afrikan
  • Hersinyen
  • Tetisid

(58) Fliş nedir?

-Kum taşı, kireç taşı, marn, silt taşı ve kil taşı gibi sedimentitlere ait tabakaların bulundupu çok kalın denizel depolara fliş denir.

(59) Marn nedir?

-Kil ve kalsiyum karbonattan meydana gelmiş karışıma marn denir.

(60) Molas nedir?

-Kum ve kireç taşının balçıkla karışıp sertleşmesi sonucu oluşan kütlelere molas denir. 

(61) Alp kıvrımlarının en şiddetli safhası hangisidir?

-Alp kıvrımlarının en şiddetli safhası Üst Kretase-Eosen arasıdır (66-56 myö).

(62) Doğu Anadolu K-G yönlü kompresif bir tektonizmanın etkisi altında sıkışmaya ne zaman başlamıştır?

-Doğu Anadolu K-G yönlü kompresif bir tektonizmanın etkisi altında sıkışmaya Orta Miyosen'de başlamıştır. 

(63) Doğu Anadolu'nun jeomorfolojik gelişiminin üç aşaması nelerdir?

  • Orta Miyosen öncesi. Kıvrılmalar aşamasıdır.
  • Orta Miyosen. Tektonik rejim değişikliği sonucu Anadolu'nun yapısal bütünlüğü bozulmuştur.
  • Orta Miyosen Sonrası. Deniz bölgeyi terk etmiş, saha kıvrılma yeteneğini tamamen kaybetmiş, tektonik kuvvetlere karşı rijit kütle reaksiyonu göstermiştir. 


5.2. ORTA MİYOSEN

(64) Orta Miyosen ne zaman başlamıştır?

-Orta Miyosen Devresi, 15,97 myö başlamıştır. Langhian ve Serravallian çağlarına ayrılır. Langhian 13,82 myö sona ererken, Serravallian 11,63 myö sona ermiştir. 

(65) Doğu Anadolu'da Orta Miyosen öncesi kıvrılmaların stillerinin birbirinden farklı olmasının sebebi nedir?

-Zeminin çeşitli orojenezler, magma enjeksiyonları ve metamorfizma gibi etkiler altında daha fazla katılaşması sebebiyle Doğu Anadolu'da Orta Miyosen öncesi kıvrımların stili birbirinden farklı olmuştur.

(66) Fasiyes nedir?

-Aynı jeolojik dönemde oluşmuş stratigrafik birliği meydana getiren tabakalar ve bunların içindeki fosillerin verdiği özelliklere fasiyes denir. Terim ilk olarak 1840'ta Amanz Gressly tarafından kullanılmıştır. 

(67) Doğu Anadolu'nun orta ve kuzey kısmındaki tuz ve jips içeren tabakalar neyin sonucudur?

-Lagüner ortamın.

(68) Akarsu aşınımındaki son aşamaya nedir?

-Peneplen.

(69) Ergani bakır ve Keban kurşun yatakları nasıl oluşmuştur?

-Alt ve Orta Miyosen'de, Doğu Anadolu genellikle denizel fasiyeldir. Bu depoların oluşumundan sonra, sahada son kırılmalar meydana gelmiş, aynı zamanda değişen tektonik koşullara bağlı olarak farklı karakterde püskürükler, özellikle de andezitler geniş sahalara yayılmıştır. Ergani bakır ve Keban kurşun yatakları bu faaliyetlere bağlı olarak oluşmuştur.

(70) Orta Miyosen'deki sıkışmanın sonuçları ne olmuştur?

  • Topoğrafya dalgalanmaya başlamıştır.
  • Peneplen alanı yükselmiştir.
  • Deniz çekilmiştir
  • Sırtlar gelişmiştir.
  • Gelişen sırtlar havzaları ayırmıştır.

(71) Deniz Doğu Anadolu'dan ne zaman tamamen çekilmiştir?

-Bölgeden deniz tamamen Orta Miyosen sonunda, 11,63 milyon yıl önce, gerçekleşen tektonik hareketler ile çekilmiştir.


5.3. ÜST MİYOSEN

(72) Erzurum-Erzincan yöresinde kıvrımlanma yeteneği ne zaman sona ermiştir?

-Orta Miyosen'de.

(73) Güneydoğu Torosların dış eteklerindeki kenar kıvrımları sahasındaki kıvrımlar ne zamana kadar devam etmiştir? 

-Güneydoğu Torosların dış eteklerindeki kenar kıvrımları sahasındaki kıvrımlar Pliyosen sonuna, 2,58 my öncesine kadar devam etmiştir.

(74) Doğu Anadolu jeosenklinallerinin kapanmasının en önemli sebebi nedir?

-Doğu Anadolu jeosenklinallerinin kapanmasının en önemli sebebi bölgenin sıkışma tektoniği etkisinde olmasıdır. Sıkışma dünya ölçeğinde beliren levha hareketlerine bağlıdır.

(75) Merkezi kütle nedir?

-Tethys kuşağında, Kaledoniyen ve Hersinyen orojenezleri ile oluşan eski kütlelerin bir kısmı Alp kıvrımlarının etkisiyle çukurlaşarak deniz seviyesinin altına inmiş ya da kıvrımlar arasında kalarak onlarla birlikte yükselmiş, kıvrılma yönlerini kısmen değiştirmişlerdir. İkinci tipteki eski kütlelere merkezi kütleler denir. 

(76) Paleotektonik nedir?

-Miyosen öncesindeki tamamlanmış tektonik faaliyete paleotektonik denir. 

(77) Paleotektonik yapılar nelerdir?

-Miyosen öncesinde oluşan şekil ve yapılar.

(78) Miyosen sonrası genç tektoniğe ne denir?

-Neotektonik.

(79) Miyosen sonrası meydana gelen jeomorfolojik şekil ve yapılara ne denir?

-Neotektonik yapılar.

(80) Paleotektonik dönem ne zaman sona ermiştir?

-Orta Miyosen sonu, Üst Miyosen başlarında, yaklaşık 11,63 myö Arap plakasının kuzey ucunun Paleozoik yaşlı Bitlis Masifine çarpmasıyla, Paleotektonik dönem sona ermiş, Neotektonik dönem başlamıştır. 

(81)  Arap plakasının kuzey ucunun Paleozoik yaşlı Bitlis Masifine çarpmasının sonuçları nelerdir?

  • İki büyük kırık, DAF ve KAF oluşmuştur.
  • Yarımadanın yapısal birliği bozulmuş, mikro plakalar ortaya çıkmıştır.

(82) Anadolu'da 11,63 milyon yıl önce oluşan mikro plakalar hangileridir?

  • Karadeniz mikro plakası
  • Van mikro plakası
  • Anadolu mikroplakası

(83) Anadolu mikro plakası neden batıya doğru hareket etmektedir?

-Anadolu mikro plakası, Arap plakasının yılda 19 mm. hızla kuzeye ilerlemesinden dolayı DAF ile KAF arasında sıkıştığı için yılda 15-25 mm hızla batıya doğru hareket etmektedir.

(84) Afrika plakası hangi hızla hareket etmektedir?

-Afrika plakası yılda 5 mm hızla kuzeye doğru hareket etmektedir.

(85) Ege bloğu hangi hızla hareket etmektedir?

-Ege bloğu yılda 35 mm. hızla Rodos, Girit ve Mora'nın güneyini izleyen Afrika'nın üzerine bindirme yapmaktadır. 

(86) Doğu Anadolu bloğu hangi hızla hareket etmektedir?

-Doğu Anadolu bloğu yılda 12 mm. hızla Kafkaslara doğru hareket etmektedir.

(87) Üst Miyosen'de K-G yönlü açılma çatlakları gelişmesinin sonuçları neler olmuştur?

-Çatlaklardan volkanlar çıkmaya başlamış, volkanik malzemeler, lagüner veya flüviyal sedimentlerle ara katkılı formasyonlar oluşmuştur.

(88) Anadolu'nun en yaşlı volkanları hangileridir?

  • Etrüsk
  • Bilican
  • Cemalverdi
  • Gözü
  • Zor
  • Köse
  • Sakız

(89) Üst Miyosen'de kıta kabuğunun sıkışarak ve kıvrılarak kalınlaşmasının sonuçları neler olmuştur?

-Doğrultu atımlı faylar gelişmiştir. Tuzluca-Kağızman-Iğdır-Doğubayazıt-Gürbulak arasında yanal atımlı faylarla kontrol edilen yeni bir havza açılmıştır. Bu süreç bölgede Etrüsk, Bilican, Cemalverdi, Gözü, Zor, Köse ve Sakız volkan kütleleri oluşmuştur.

(90) Doğrultu atımlı fay nedir?

-Egemen hareketin fay düzlemine paralel olduğu ve fay düzleminin neredeyse yer yüzüne dik  olduğu faylara doğrultu atımlı fay denir. Doğrultu atımlı faylar,

  • sağ yanal atımlı faylar
  • sol yanal atımlı faylar 

olmak üzere ikiye ayrılır.

(91) En yaşlı volkanlar hangi havzaları parçalamıştır?

  • Bilican ve Sakız. Muş-Varto depresyonunu Ahlat-Adilcevaz havzasından koparmıştır.
  • Cemalverdi. Patnos-Tutak havzasını Malazgirt Havzasından koparmıştır.
  • Gözü ve Zor. Kağızman-Tuzluca, Doğubayazıt-Gürbulak ve Iğdır havzalarını birbirinden koparmıştır.

5.4. PLİYOSEN

(92) KAF ve DAF ne zaman birleşmiştir?

-KAF ve DAF Pliyosen'de birleşmiştir.

(93) Pliyosen'de  Doğu Anadolu Bölgesinin en önemli yapı öğeleri nelerdi?

-Doğrultu atımlı faylar.

(94) KAF ve DAF'ın birleşmesinin sonuçları neler olmuştur?

  • Karlıova oluştu.
  • Bingöl düzlüğü oluştu.
  • Kuzeyde şiddetli volkanizma gelişti.
  • Hamurpet ve Şerafettin gibi yüksek kütleler arasında yeni havzalar oluştu.

(95) Ardahan-Kars Platosu nasıl oluşmuştur?

-Ardahan-Kars Platosunu doğrultu atımlı faylara bağlı olarak gelişen şiddetli volkanizma oluşturmuştur.


5.5. PİASENZİYEN

(96) Muş ve Van Gölü havzaları ne zaman bölünmüştür?

-Muş ve Van Gölü havzaları Piasenziyen'de Nemrut Volkanının faaliyete geçmesiyle bölünmeye başlamıştır.

(97) Piasenziyen ne zaman sona ermiştir?

-Pliyosen'in son çağı olan Piasenziyen 2,58 milyon yıl önce sona ermiştir. 

(98) Doğu Anadolu'daki havzalar son şeklini ne zaman almıştır?

-Ağrı, Süphan, Nemrut, Tendürek gibi genç volkanlar Kuaterner başlarına doğru oluşmuş ve bölgedeki havzalar günümüzdeki şekillerini almışlardır.


5.6. KUATERNER

(99) Doğu Anadolu Bölgesinde deprem riski taşıyan alanlar nerelerdir?

  • Karlıova-Yedisu-Pülümür-Erzincan hattı
  • Karlıova-Varto-Hamurpet-Karaağıl hattı
  • Karlıova-Bingöl hattı
  • Erzurum
  • Erzurum-Tortum hattı
  • Varto-Palu-Sincik hattı
  • Köprüköy-Gaziler hattı
  • Tutak-Karayazı hattı
  • Tendürek-Balık Gölü hattı
  • Çaldıran-Muradiye hattı
  • Van Gölü-Elazığ-Malatya hattı
  • Oltu-Narman-Köprüköy hattı

(100) Doğu Anadolu depresyonlarının belli başlı deprem bölgeleri arasında olmasının sebebi nedir?

-İzostatik dengeye erişilmemiş olması.

 (101) Van Gölü nasıl oluşmuştur?

-Dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü, Nemrut volkanizması tarafından oluşturulmuştur. Nemrut en son 1441 yılında püskürmüştür.


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

100 Soruda İç Anadolu Bölgesi

100 Soruda Ortadoğu Coğrafyası


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder