10 Kasım 2022 Perşembe

101 Soruda Küresel Isınma-Çözümler

 1. ATMOSFERİK AFETLER

(1) Atmosfer nasıl oluşmuştur?

  • 4,5 milyar yıl önce Dünya soğumadan önce iç katmanlarda var olan gazların yüzeye çıkmıştır 
  • 4-4,4 milyar yıl önce Gazların yer çekimi sayesinde dünya etrafında tutunması ile atmosfer şekillenmeye başlamıştır
  • 4 milyar yıl önce soğuma başlayınca su buharı yoğunlaşarak çukur alanlara dolmuştur
  • 1,5 milyar yıl önce alglerin gelişmesiyle O2 miktarını artırmıştır
  • 600 milyon yıl önce O3 ortaya çıkarak ozon tabakası oluşmuş ve atmosfer bugünkü bileşimi ortaya çıkmıştır

(2) Atmosferin varlığı neleri sağlamıştır?

  • İklim özelliklerinin gelişmesi
  • Canlı hayatı

(3) Atmosfer olmasa dünyanın ortalama yüzey sıcaklığı kaç derece olur?

-Yaklaşık -18 derece.

(4) Sıcaklık, nem, rüzgar, yağış gibi meteorolojik olayların uzun yıllara ait ortalamalarına ne denir?

-İklim

(5) Günümüzde küresel sıcaklık kaç derecedir?

- Günümüzde küresel sıcaklık sera etkisinin de katkısıyla 15 derece civarındadır.

(6) İklim değişikliği konusunda çalışan BM kuruluşları hangileridir?

  • IPCC
  • UNEP
  • WMO
  • UNFCCC
  • FAO

(7) Yüzey şekillenmesini kontrol eden en önemli dış kuvvetler nelerdir?

  • Ayrışma
  • Günlenme

(8) Jeomorfolojik görünümün en belirleyici etkeni nedir?

-İklim

(9) Birleşmiş Milletlere göre, kuraklık nedir?

-Yağışların kaydedilen normal seviyelerinin önemli ölçüde altına düşmesi sonucu arazi ve su kaynaklarının olumsuz etkilenmesi ve hidrolojik dengenin bozulmasına sebep olan doğa olayı.

(10) Kuraklığın şiddetini ne tayin eder?

-Yağışlardaki düşüşün periyodu ve miktarı.

(11) Wilhite ve Glantz'a göre, kaç çeşit kuraklık vardır?

-Wilhite ve Glantz'a (1987) göre, ü. çeşit kuraklık vardır:

  • Meteorolojik kuraklık
  • Tarımsal kuraklık
  • Hidrolojik kuraklık

 (12) Meteorolojik kuraklık nedir?

-Belirli zaman periyoduna ait normal yağışlardan meydana gelen sapma.

(13) Tarımsal kuraklık nedir?

-Bitkinin kök bölgesinde büyüyüp gelişmesi için yeterli nem bulunmaması.

(14) Hidrolojik kuraklık nedir?

-Uzun süre devam eden yağış eksikliği neticesinde ortaya çıkan yeryüzü ve yer altı sularındaki azalma.

(15) Erol'a göre, klimatolojinin esas uğraşısı nedir?

-İklimi ve onun çevre üzerine etkilerini anlamak ve açıklamak.

(16) Erol'a göre, meteoroloji neyi inceler?

-Meteoroloji atmosfer olaylarını fizik bilimi yönünden ve o olayda etkin olan termo ve hidrodinamik yasaları bularak bunları bir takım matematik formüllerine bağlamak amacıyla inceler. 

(17) Mitigation ne anlama gelmektedir?

-İklim değişikliği ile mücadele.

(18) Kuaterner'de buzullar arası dönemler günümüze göre kaç derece daha sıcak geçmiştir?

-Yaklaşık 1-2 derece daha sıcak geçmiştir.

(19) Kuaterner'de glasyal dönemler günümüze göre kaç derece daha soğuk geçmiştir?

-Yaklaşık 4-5 derece daha soğuk geçmiştir.

(20) 1993-2003 yılları arasında ortalama deniz seviyesi ne kadar yükselmiştir?

-1993-2003 yılları arasında ortalama deniz seviyesi 2 mm. yükselmiştir. 

2. PALEOKLİMATOLOJİ

(21) Doğal ortamlarla ilgili bilim dallarına örnek veriniz.
  • Jeoloji
  • Jeomorfoloji
  • Dendroloji
  • Palinoloji
  • Paleoklimatoloji
(22) Ağaçların yaş halkaları vasıtasıyla yaşlandırılmasına ne denir? 
-Dendrokronoloji
(23) Paleoklimatoloji nedir?
-Jeolojik devirler içinde atmosfer olaylarını ve iklimleri açıklamaya çalışan bilim dalına paleoklimatoloji denir. 
(24) Paleoklimatoloji çalışmalarında kullanılan yöntemler nelerdir?
  • Meteorolojik kayıtlar
  • Dendrokronoloji ve Dendroklimatoloji
  • Palinoloji
  • Fosiller
  • Buz karotları
  • Klimajeomorfoloji
(25) Eski meteorolojik kayıtlar günümüzden kaç yıl öncesine gider?
-150 yıl
(26) Polen analizleri hangi bilimin çalışma alanına girer?
-Palinoloji
(27) Vostok Araştırma İstasyonu ne zaman kurulmuştur?
-1957 yılında
(28) Jeomorfoloji nedir?
-Jeomorfoloji, yer kabuğu üzerinde iç ve dış etmen ve süreçler tarafından meydana getirilen yer şekillerini inceleyen bilim dalıdır.
(29) Yeryüzünün şekillenmesinde esas rolün iklim olduğunu savunan ekole ne denir?
-Klimajeomorfoloji
(30) Polijenik topoğrafya nedir?
-Oluşumunda birden fazla morfojenik etmenin rol oynadığı topoğrafyaya polijenik topoğrafya denir.
(31) Suyun buharlaşması ile meydana gelen kayaçlara ne denir?
-Evaporit
(32) En yaygın evaporit mineralleri nelerdir?
  • Jips
  • Anhidrit
  • Halit 
(33) Laterit nedir?
-Laterit, sıcak ve nemli iklimlerde oluşan, parlak kırmızı veya kahverengiye çalan kırmızı renkli, demir oksit ve alüminyum bakımından zengin toprağa verilen addır. 
(34) Arkeen ne zaman sona ermiştir?
-2,5 milyar yıl önce
(35) Snowball Earth dönemi ne zaman sona ermiştir?
-630 milyon yıl önce
(36) Paleozoik zaman ne zaman yaşanmıştır?
-Günümüzden 230 ile 570 milyon yıl önce.
(37) Paleozoik'te kaç sistem bulunmaktadır?
-Altı
(38) Paleozoik'in ilk sistemi hangisidir? 
-Kambriyen
(39) Paleozoik'in son sistemi hangisidir?
-Permiyen
(40) Paleozoik nasıl bir iklime sahiptir?
-Nemli ve ılıman
(41) Dinozorlar zamanı olarak bilinen zaman hangisidir?
-Mezozoik
(42) Mezozoik nasıl bir iklime sahiptir?
-İklim özellikleri bakımından Mezozoik sıcak bir karakter gösterir.
(43) Mezozoik kaç sisteme ayrılır?
-Mezozoik,
  • Trias
  • Jura
  • Kretase
olmak üzere üç sisteme ayrılır.
(44) Memelilerin ortama hakim olduğu zaman hangisidir?
-Senozoik
(45) Kıtalar bugünkü konumuna hangi zamanda ulaşmıştır?
-Senozik
(46) Kronostatigrafik sistemlerden en kısası hangisidir?
-Kuaterner
(47) Postglasyal iklim optimumu hangi dönemi kapsamaktadır?
-Postglasyal iklim optimumu 5000-7000 yıl öncesini kapsamaktadır.
(48) Postglasyal iklim optimumu döneminde Orta Avrupa'da sıcaklıklar kaç derece artmıştır?
-Postglasyal iklim optimumu döneminde Orta Avrupa'da sıcaklıklar 8-10 derece artmıştır.
(49) Sıcak Ortaçağ'da sıcaklıklar kaç derece artmıştır?
-Sıcak Ortaçağ'da sıcaklıklar Avrupa'da 1 derece yüksek enlemlerde 1-3 derece artmıştır.
(50) Paleoklimatolojik özelliklerin oluşmasında birincil etken nedir?
-Güneşten gelen ışınlarda görülen değişmeler
(51) İklim kuşakları arasındaki farkın soğuk dönemde barizleşirken sıcak dönemde silikleşmesinin sebebi nedir?
-Güneşten gelen enerjinin artmasıyla birlikte atmosfer sikülasyonunun artmasıdır.

3. ANTROPOJENİK ETKİ

(52) İklim değişikliğinin doğal nedenleri nelerdir?
  • Güneşten gelen enerjide görülen değişimler
  • Atmosferin bileşimindeki değişimler
  • Fiziki coğrafyadaki değişimler
(53) Atmosferin üst sınırında güneşten gelen ortalama enerji miktarı ne kadardır?
-Santimetrekareye 2 cal/dk'dir.
(54) Dünyanın başlıca hareketleri nelerdir?
  • Rotasyon
  • Revolusyon
  • Presisyon
(55) İlkbahar noktası yılda kaç saniye yer değiştirir?
-50 saniye
(56) Dünyanın eksen eğikliğinin 21 derece 48 dakika ile 24 derece 24 dakika arasında değişmesi için gereken süre ne kadardır?
-41000 yıl
(57) Sera etkisi yaratan araçlar nelerdir?
  • Karbondioksit
  • Su buharı
  • Tozlar
(58) 1992 kışının mevsim normallerinin altında sıcaklıklara sahip olmasının sebebi nedir?
-Pinatubo yanardağının püskürmesi
(59) 1816 yılının "yazı olmayan yıl" olarak anılmasının sebebi nedir?
-Tambora volkanının patlaması
(60) Bir yüzeyin üzerine düşen elektromanyetik enerjiyi yansıtma kapasitesine ne denir?
-Albedo
(61) Şehir ısı adası nedir?
-Şehir ısı adası, birer kara cisim olarak gündüz güneşten aldığı enerjiyi gece tekrar atmosfere ısı enerjisi olarak veren şehir elemanlarının, özellikle gece sıcaklıklarının yükselmesine neden olarak, şehirlerin komşu kırsal alanlardan daha yavaş soğumasını sağlayan, dolayısıyla daha sıcak kalmasıyla ortaya çıkan durumdur.
(62) Kyoto Protokolü ne zaman yürürlüğe girmiştir?
-2005
(63) ABD'nin yıllık sera gazı salınım miktarı ne kadardır?

-ABD'nin yıllık sera gazı salınım miktarı 7 milyar tondan fazladır.

(64) Relikt tür ne anlama gelmektedir?

-Kuaternerin glasyal dönemlerinde yaşayabilen günümüzde dağların yüksek kesimlerindeki soğuk alanlarda yaşamını sürdüren bitkiler.

(65) Toplam solar radyasyonda yıl içerisinde ne kadar değişim görülmektedir?

-Yüzde 7.

(66) Maunder Minimumu ne demektir?

-Maunder Minimumu 1645-1715 yıllarını ifade etmektedir. Söz konusu dönemde güneş lekeleri oldukça azalmıştır.

(67) Dalton Minimumu ne demektir?

-Dalton Minimumu 1800'lü yılların başını ifade etmektedir. Küçük buzul çağının en soğuk dönemidir.

(68) Güneş lekesi döngüsünün periyodu kaç yıldır?

-11 yıl.

(69) Güneş lekesi döngüsü ne zaman izlenmeye başlamıştır?

-1755 yılında.

(70) Günberi noktası ne zamandır?

-3 Ocak.

(71) Gün öte noktası ne zamandır?

-4 Temmuz.

(72) Dünya yörüngesi kaç yılda bir değişmektedir?

-96.000-125.000 yılda bir.

(73) Mevsimler kaç yılda bir yer değiştirir?

-13.000 yılda bir.

4. KÜRESEL ISINMANIN BÖLGESEL YANSIMALARI

(74) Yeryüzünü şekillendirmede iklimin en büyük yardımcısı nedir?

-Zaman

(75) Yeryüzü şekillerine bağlı olarak ortaya çıkan ekosistemlere ne denir?

-Orobiyom

(76) Sıcaklık artışlarının ne gibi sonuçları olması beklenmektedir?

  • Hidrolojik döngüde değişiklik
  • Buzulların erimesi
  • Deniz seviyesinde yükselme
  • İklim kuşaklarının yer değiştirmesi
  • Ekolojik sonuçlar

(77) Klimajeomorfolojik şekillerin oluşumunda ilk çıkış noktası nedir?

-Klimajeomorfolojik şekillerin oluşumunda ilk çıkış noktası tektonizmaya bağlı oluşumlardır.

(78) Belli bir yüksekliğe ve şekle sahip bir arazinin dış kuvvetler tarafından nasıl işleneceği neye bağlıdır?

-Belli bir yüksekliğe ve şekle sahip bir arazinin dış kuvvetler tarafından nasıl işleneceği iklime bağlıdır.

(79) Zonal ve azonal şekiller arasındaki fark nedir?

-Zonal şekiller içinde bulunduğu iklim kuşağının özelliğini yansıtır. Buna karşılık azonal şekiller içinde bulundukları mikroklimatik süreçleri yansıtır.

(80) Uzun süreli iklim değişiklikleri ile kısa süreli salınımların topografya üzerindeki etkileri arasında ne fark vardır?

-Uzun süreli değişimler genel topografyayı şekillendirirken kısa süreli, 100-1.000 yıllık salınımlar daha çok birikinti şekilleri üzerinde etkili olabilmektedir. 

(81) Dağ buzullarının erimesinin sonucu ne olacaktır?

-Dağ buzullarının erimesi alçak alanlarda düzensiz akarsu rejimleri oluşturacaktır.

(82) Kutup buzullarının çekilmesinin sonuçları ne olacaktır?

  • Kıyı ovaları tuzlu su tarafından istila edilecek
  • Tarımsal kayıplar yaşanacak
  • Turizm tesisleri yok olacak
  • Sel ve taşkınlar dünya nüfusunun %20'sini etkileyecek
  • Biyoçeşitlilik kaybı yaşanacak
  • %30'luk tür kaybı yaşanacak
  • Alplerde kar örtülü gün sayısı 40 gün azalacak

(83) 1. Uluslararası İklim Değişikliği ve Turizm Konferansı ne zaman düzenlenmiştir?

-1. Uluslararası İklim Değişikliği ve Turizm Konferansı 2003 yılında Tunus'un Djerba kentinde düzenlenmiştir. 

(84) Turizm için en temel doğal kaynak nedir?

-İklim.

(85) İklim değişikliğinin turizm üzerindeki etkileri neler olacaktır?

  • Maliyetler artacak
  • Degredasyonel ekosistem değişiklikleri yaşanacak
  • Destinasyonlar değişecek
  • Turizm gelirleri düşecek
  • Pozitif ve negatif etkilenen destinasyonlar olacak

(86) HadCM2 senaryosuna göre 2050 yılında sıtma hastalığı nerelere yayılacak?

  • Florida
  • Paraguay
  • Angola
  • Güney Afrika
  • Fas
  • Türkiye
  • Kırım
  • Mısır 
  • Suriye
  • Türkmenistan
  • Avustralya

(87) İklim değişikliğinin etkilerinin bölgelere göre farklı olmasının sebepleri nelerdir?

  • dünyanın güneşten aldığı enerjinin dağılımı
  • atmosfer sirkülasyonu
  • kara deniz dağılışı
  • yükselti

(88) Son 100 yılda aşırı yağışların arttığı yerler nerelerdir?

  • Kuzey Amerika (%5)
  • Kuzey ve Orta Avrupa (%20)

(89) Son 100 yılda aşırı yağışların azaldığı yerler nerelerdir?

  • Çin
  • Akdeniz

 (90) IPCC'ye göre, 1950'den sonra ortaya çıkan değişimler nelerdir?

-IPCC'ye (Hükumetlerarası İklim Değişikliği Paneli) göre, 1950'den sonra, 

  • sıcak günlerin sayısı artmış
  • sıcak hava dalgalarının sayısı artmış
  • yağış şiddeti K. Amerika ve Avrupa'da artmıştır.

(91) A2 senaryosuna göre, 2070-2100 yıllarında Türkiye'de sıcaklık kaç derece artacaktır?

-A2 senaryosuna göre, 2070-2100 yıllarında Türkiye'de sıcaklık 2-6 derece artacaktır.

(92) Soğuma senaryolarının dayanağı nedir?

-1930'lu yıllarda küresel sıcaklık düşerken CO2 emisyon artmaya devam etmiştir.

(93) Küresel ısınmanın nedenleri hangi gruplara ayrılabilir?

  • Doğal süreçler
  • İnsan etkisi

(94) Türkiye'yi etkileyen hava kütleleri hangileridir?

  • Sibirya yüksek basınç merkezi
  • İzlanda alçak basınç merkezi
  • Azor yüksek basınç merkezi
  • Basra alçak basınç merkezi

(95) Küresel ısınmaya ilişkin olarak coğrafya temelli yorumlamalardan çıkan sonuçlar nelerdir?

  • İnsan ancak lokal iklimi etkileyebilir
  • Genel değişimler gezegensel süreçlerden kaynaklanmaktadır
  • Jeolojik dönemlerde sıcaklık değişimi her yerde aynı olmamıştır
  • İklim kuşakları arasındaki farklar soğuk devrelerde barizleşmiştir
  • İklim modelleri ani iklim değişimlerini öngörmek için yeterli değildir
  • Meteoroloji istasyonlarının kentlere yakın olmasından dolayı modeller gerçeği yansıtmaktan uzaktır
  • Güneş faaliyetleri birkaç bin yıla göre artmıştır

(96) IPCC'ye göre küresel sıcaklık 20. yüzyılda kaç derece artmıştır?

-IPCC'nin 2007 raporuna göre, küresel sıcaklık 20. yüzyılda 0,6 derece artmışken 2013 raporuna göre 0,86 derece artmıştır.

(97) En bilinen senaryolara göre 2100 yılına kadar küresel sıcaklık kaç derece artacaktır?

-1,3 derece ile 3,5 derece arasında artış olacaktır.

(98) Küresel sıcaklık 1,3-3,5 derece artmasının sonuçları neler olacaktır?

  • Ortalama deniz seviyesi yaklaşık 50 cm. yükselecek
  • Meteorolojik afetler sıklaşacak
  • Açlık, kıtlık ve susuzluk yaşanacak
  • Göçler olacak
  • Savaşlar ortaya çıkacak

(99) Küresel sıcaklık 1,3-3,5 derece artması durumunda sıcaklık artışı hangi paralellerde belirgin olacaktır?

-40. ve 70. Kuzey paralellerinde.

(100) Metanın sera etkisi ne kadardır?

-Metanın sera etkisi karbondioksitten 7 kat daha güçlüdür.

(101) Küçük buzul çağından günümüze kadar dünya nüfusu ne kadar artmıştır?

-Küçük buzul çağından günümüze kadar dünya nüfusu 10 kat artmıştır.


BONUS

(1) Doğal süreçlerin yönlendirdiği iklim değişiklikleri nasıl durdurulabilir?

-Durdurulamaz.

(2) Kick the habit sloganı ne zaman deklare edilmiştir?

-Çevreye zarar verdiğini bildiğimiz bireysel davranışların değiştirilmesi çözüm için ilk adımdır. Bu nedenle UNEP, 2008 yılında kick the habit sloganını deklare etmiştir.



İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder