8 Şubat 2018 Perşembe

Halk Edebiyatında Söylemelik ve Seyirlik Türler Çalışma Sorularının Çözümleri-1

1. Müziğin kökeninde ne vardır?

Müziğin kökeninde evrensel ritim duygusu vardır.

2. Söylemelik türü konuşmalık türden ayıran nedir?
Tören ve tören dışı geleneksel icra ortamlarında, icracı tarafından dinleyicilere söyleme etkinliğine dayalı olarak meydana getirilen sözlü edebiyat yaratmalarına söylemelik tür adı verilir. Konuşmalı türler, bir konuşma sırasında ortaya çıkıp konuşmanın şekline bürünebilir ve konuşmayı kalıplaşmış ifadeler vasıtasıyla istenilen yönlere çekip çevirebilir. Söylemelik türler ise doğrudan doğruya bir tören havası içinde icra olundukları sosyo-kültürel bağlamı ve orada bulunanları ve yapılanları durduran, en azından yavaşlatan, gücü ve imkanları nispetinde yönlendiren bir etkiye sahiptir. Konuşmalık türlerin konuşma bağlamında yaptığını söylemelik türler icra olundukları sosyal ve kültürel hayat bağlamında gerçekleştirmektedir.

3. Türküler hangi kaynaklardan beslenir?
Türk halk edebiyatında sözlü kültür ortamında geleneksel ezgilerle söylenen her nazım parçası türkü olarak adlandırılır. Türküler iki kaynaktan beslenir: Birincisi ilk söyleyenleri bilinmeyen asıl türküler ya da anonim türkülerdir. Türküleri besleyen ikinci kaynak ise bir âşık veya bilinen bir kişinin söylediği eserlerdir.

4. Türk anonim halk şiirinin en kısa nazım türü nedir?
Türk anonim halk şiirinin en kısa nazım şekli ve türü manidir.

5. Ağıtlarda hangi konular işlenir?
Türk halk şiirinde başta insanlar olmak üzere canlılar ve kaybedilip uzağına düşülen mekanlar için ağlamak ve yas tutturmak amacıyla söylenen veya yazılan şiirlere ağıt denir. Türkiye'de derlenmiş ağıtlar yakıldıkları konulardan hareketle kişiler için yakılan ağıtlar, gelin ağıtları, asker ağıtları, kaybedilen vatan toprağına yakılan ağıtlar, doğaya ve sılaya yakılan ağıtlar ve aşıkların yaktıkları ağıtlar başlıklarında incelenebilir.

6. Ağıtların Türk Kültür tarihinde en çok süreklilik gösteren geleneklerin başında yer almasının altında yatan neden nedir?
Ağıtların Türk kültür tarihinde en çok süreklilik gösteren geleneklerin başında yer almasının, hangi dine girerlerse girsinler Türklerin yas tutma ve ağıt yakma geleneklerini çok fazla değiştirmeden devam ettirmelerinin altında ölen kişinin ruhunu hoşnut ederek gideceği yere gitmesini ve geri dönmemesini sağlama düşüncesi vardır.

7. Ağıt söylemenin amaçları nelerdir?
Ağıt söyleme ve yas tutmanın edebi değerinin yanı sıra yakınını kaybetmiş acılı insanları psikolojik olarak rahatlattığı, bir nevi psikoterapi işlevine sahip olduğu kabul edilmektedir.

8. Seyirlik türlerin ortaya çıkarılışının amacı nedir?
Türk sözlü edebiyatında, icralarını doğrudan doğruya seyretmek amacıyla bir gösteri olarak hazırlanan geleneksel verimlerin oluşturulduğu sosyo-kültürel ve edebi gelenekler, seyirlik türler olarak adlandırılır. Seyirlik türler, halk hayatını hareketli hale getirerek eğlenmek ve halkın kendi yaşantısı üzerinde düşünmesini sağlamak amacıyla ortaya çıkarılmış dram sanatı gelenekleridir.

9. Seyirlik türün icrasında değişmeyen öğeler nelerdir?
Seyirlik türün icrasında değişmeyen iki öğe vardır. Bu iki öğenin birisi seyirciler, diğeri ise seyredilecek gösterimi hazırlayıp sunan oyunculardır.

10. Seyirlik türlerin ürettiği en önemli öğe nedir?
Seyirlik türlerin ürettiği en önemli öğe taklittir. Taklidi esas alan seyirlik türler insanlık tarihinin çok eski dönemlere uzanan köklere sahiptir.

11. Taklit nasıl ortaya çıkmıştır?
İnsanlık tarihinin en eski çağlarında ilkel insan; çevresi ile kurduğu ilişkinin bir ürünü olarak, sihrin en önemli unsuru olan taklidi yaratmıştır. Bir iletişim biçimi olarak taklit insanlığın düşünce dünyasının oluşup gelişmesindeki en önemli yaratılardan birisidir.

12. Geleneksel dram sanatı nasıl oluşmuştur?
Mitlerden akla bağlı düşünceye ulaşma sürecinde taklit temsili ortaya çıkarmıştır. Temsil de hayatı hareket halinde göstermeyi böylece kendi üzerinde düşünmeyi ve eğlenmeyi mümkün kılan bir araç ve gereç olarak geleneksel dram sanatını yaratmıştır.

13. Büyüsel törenlerin amacı nedir?
İlkel insanlar büyüsel törenleri, meydana gelen doğal olayların etkilerinden korunmak için yapmışlardır.

14. Geleneksel Türk tiyatrosunun kökeni nedir?
Türklerin kamlık kültüründen gelen güçlü bir dram geleneği vardır. Kamlar düzenledikleri törenlerde dans eşliğinde transa geçerek iletişim kurdukları ruhlarla konuşurlar. Bunları farklı karakterler olarak seyirci ve dinleyiciye aktarırlar. Geleneksel Türk halk tiyatrosunun kökeni işte bu kam törenleridir.

15. Köy seyirlik oyunlarının en önemli özelliği nedir?
Köy seyirlik oyunu, kırsal bölgelerde, köylerde görülen daha çok tarih öncesinde uzanan bolluk, eriştirme, canlandırıcılık, atalara tapınma gibi işlevsel kuttörenlere bağlı tiyatro geleneğine verilen addır. Köy seyirlik oyunlarının en önemli özelliği  a n o n i m  oluşlarıdır.

16. Köy seyirlik oyunlarında hangi konular işlenir?
Köy seyirlik oyunlarını taşıdıkları konusal özelliklere bağlı olarak kuttören oyunları ve dindışı oyunlar şeklinde iki ana başlık altında toplamak mümkündür.

17. Osmanlı Devletinin en önemli sözel medya unsuru nedir?
Osmanlı Devletinin en önemli sözel medya unsuru  k a r a g ö z oyunlarıdır.

18. Karagözün yüzyıllarca yaşayabilmesi ne sayesinde olmuştur?
Karagöz oyunu, karagözcülerin adeta gazeteci gibi yaşadıkları dönemde meydana gelen olumsuz olayları dile getirmeleri sayesinde yüzyıllarca yaşayabilmiştir.

19. Gölge oyunu tekniği nasıl oluşturulur?
Gölge oyunu tekniği, çıra, mum, lamba gibi bir aydınlatma kaynağı ile yarı saydam bir perdeden yararlanarak oluşturulur.

20. Gölge oyununun iskeletini ne oluşturur?
Gölge oyununun iskeletini, oyunun kahramanları Karagöz ve Hacivat'ın aralarında geçen nükteli konuşmalar oluşturur.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR


99 Soruda Türk Halk Şiiri

Karahanlı Türkçesi Testi 1




Karahanlı Türkçesi Testi 5

Azerbaycan Türk Edebiyatı Testi






























Hiç yorum yok:

Yorum Gönder