101 Soruda Akarsu Topoğrafyası Çözümler

  

 0. ÖN BİLGİLER

1. JEOMORFOLOJİK SÜREÇLER

(1) Jeomorfoloji nedir?

-Huggett'a göre, jeomorfoloji yer şekillerini ve onları oluşturan süreçleri araştıran ve tanıtan bilim dalıdır. 

(2) Modern jeomorfoloji nasıl ortaya çıkmıştır?

• KSENOFANES: Dağların üzerinde bulunan deniz kabuklarından hareketle yeryüzünün yükselmiş ve alçalmış olması gerektiğini ileri sürdü.
• HEREDOT: Nil deltası bölgesinin eski bir körfez olduğunu ileri sürdü.
• ARİSTO: Deniz ve karaların zamanla yer değiştirdiğini ileri sürdü.
• STRABON: Deltaların boyutunun akarsu havzası özelliklerine bağlı olduğunu, büyük deltaların büyük havzalı ve havza içinde anakayanın zayıf olduğu yerlerde yer aldığını ileri sürdü.
• SENECA: Nehirlerin kendi vadilerini aşındırma gücü olduğunu ileri sürdü.
• LEONARDO DA VINCI: Kara ve deniz seviyelerindeki değişimlerin dağlardaki fosil denizel kabukları ile açıklanabileceğini ileri sürdü, akarsuların materyali bir yerden başka bir yere taşıyıp depoladığını ileri sürdü.
• GIOVANNI TARGIONI-TOZETTI: Arno, Val di Chaina ve Ombrassa vadilerinde oluşan göl setlerinin yıkılması sonucu akarsu ve taşkınların oluştuğunu ileri sürdü. 
• JEAN-ETIENNE GUETTARD: Akarsuların dağları tahrip ettiğini, ürettiği sedimanın denizlere taşınmadan önce taşkın ovalarını oluşturduğunu, tebeşir falezlerinin deniz tarafından tahrip edildiğini ve Auvergne Dağlarının sönmüş volkan olduğunu ileri sürdü.
• HORACE-BENEDICT DE SAUSSURE: Buzulların kayaları aşındırabileceğini ileri sürdü. 

(3) Jeomorfolojiden şeklin değişkenleri nelerdir?

• bünye
• biçim 
• kütle akması

(4) Arazi evriminin ilk modern teorisi hangisidir?

-Arazi evriminin ilk modern teorisi William Morris Davis tarafından geliştirilen coğrafi döngüdür. Coğrafi döngü teorisine göre, bölgesel yükselmenin hızlıca olduğu ve jeomorfik süreçlerin tektonik hareketlerin fazla bir etkisi olmadan işlenmemiş topoğrafyayı yavaş yavaş aşındırdığı varsayılır. Arazideki yamaçlar zaman içinde alçalır ve maksimum eğim dereceleri yavaşça azalır. Böylece topoğrafya peneplen oluşturmak için yavaş yavaş alçaltılır. Peneplenler üzerinde bazen monadnok adı verilen tepeler oluşabilir, bu tepeler erozyon artıklarıdır. Bu alçaltıcı süreçler,

• gençlik
• olgunluk
• yaşlılık

aşamalarına doğru ilerleyen zamansal bir döngü yaratır. 

(5) Uzun dönem jeomorfolojisi nedir?

-Kuaterner'den eski ve hatta erken Kuaterner arazileri ve yer şekilleriyle ilgili olan çalışmalar uzun dönem jeomorfolojisi olarak adlandırılır.

(6) Erinç'e göre süreç morfolojik anlamda neyi ifade eder?

-Erinç'e göre, morfolojik anlamda süreç, yüzey şekilleri üzerinde mekanik ve kimyasal yollarla değişiklikler meydana gelmesine sebep olan olayları ifade eder.

(7) Erinç'e göre morfolojik etken nedir?

-Erinç'e göre, morfolojik etkenden yer kabuğunu oluşturan, malzemeyi aşındıran, meydana gelen döküntüyü taşıyan ve çökelten doğal etkenler anlaşılır. Örnekler:

• akarsu
• glasiye
• dalga
• rüzgâr
• akıntı

(8) İç süreçlere örnek veriniz.

• kırılma
• kıvrılma
• epirojenik çanaklaşma
• kubbeleşme
• volkanizma

(9) İç süreçler topografya şekilleri üzerinde nasıl etki eder?

• yapıcı ve kurucu olarak
• çeşitli yapıları, morfolojik evrimin ilksel hareket noktası belirleyerek
•  evrimde kesintilere yol açarak

(10) Erinç dış etkenleri nasıl tanımlar?

-Erinç'e göre kuvvet kaynağını yer yuvarın iç kısımlarından almayan etken ve süreçler dış etken ve süreçlerdir. 

(11) Statik süreçlere örnek veriniz.

• çözülme 
• erime
• toprak oluşumu

(12) Mobil süreçlere örnek veriniz.

• heyelan
• sürünme
• soliflüksiyon
• taşınma
• biriktirme
• parçalama

(13) Polijenik topografya nedir?

-Oluşumunda birden fazla morfojenetik etmen ve sürecin rol oynadığı topografyalara polijenik topografya denir.

(14) Hugget'e göre jeomorfolojide şekil hangi değişkenlere sahiptir?

• bünye
• biçim
• kütle akması

(15) Aşınmış bir düzlükte yer alan büyük bir kalıntı tepeye ne denir?

-Aşınmış bir düzlükte yer alan büyük kalıntı tepeye adatepe (inselberg) denir.

(16) Alüminyum bakımından zengin ve çoğunlukla sertleşmiş boksit görünümlü kabuğa ne denir?

-Alkrit

2. JEOMORFİK SİSTEM

(17) Hugget'e göre yamaç hangi kesimi kapsar?

-Hugget'e göre, yamaç vadi kenarı boyunca bir su bölümü çizgisinden eğimli vadi kenarına kadar uzanan kesimi kapsar.

(18) Son ... milyon yıl boyunca dağlarına yükselimi çok etkin bir süreç olmuştur?

-40 my

3. ÜÇ BÜYÜK DÖNGÜ

(19) Üç büyük döngüyü sıralayınız.

• hidrolojik döngü
• kayaç döngüsü
• biyokimyasal döngü

(20) Hidrolojik döngü nedir?

-Hidrolojik döngü okyanuslardaki, karalardaki ve atmosferdeki suyun küresel dolaşımı olarak tanımlanır.

(21) Okyanuslar üzerindeki toplam buharlaşma karalardan ... kat fazladır?

-Altı.

(22) Okyanuslar üzerinde karalar üzerindeki yağıştan ... kat daha fazla yağış vardır.

-Dört.

(23) Yağış yer yüzünde kaç farklı şekilde dağılır?

• buharlaşabilir
• toprağa sızabilir, çatlak ve diyaklazlara girebilir
• göllere ve okyanuslara akabilir

(24) Kayaç döngüsü nedir?

AYRIŞMA: magmatik kaya aşınır, taşınır, birikir ve tortul oluşturur.

• aşınma
• taşınma
• birikme

TAŞLAŞMA: tortul gömülür, sıkılaşır ve çimentolanır.

• gömülme
• sıkılaşma
• çimentolanma

METAMORFİZMA:  tortul kaya ısı ve basınç ile metamorfite dönüşür.

• ısınma
• basınç
• dönüşüm

ERİME: metamorfit erir ve magmaya dönüşür.

• erime 
• magmalaşma

SOĞUMA: magma yeryüzüne çıkar, soğur ve magmatik kayaya dönüşür.

• yükselme
• soğuma
• taşlaşma

4. DENÜDASYON

(25) Kayaçların biyolojik ve mekanik etkenler tarafından parçalanmasına ne denir?

-Ayrışma.

(26) Ayrışma kayaçtan oluşan bir ... örtüsü üretir.

-Moloz.

(27) En yaygın taşıma aracı nedir?

-Su.

(28) Sedimanların kimyasal, fiziksel veya biyolojik yollarla bir yere serilmesine ne denir?

-Depolanma.

(29) Sediman depolanma alanları nelerdir?

• yamaçların alt bölümleri
• vadi tabanları
• akarsular
• göller
• haliçler
• kumsallar
• kıtasal şelfler
• okyanus tabanları

(30) Karadeniz havzasında bir yılda taşınan sediman miktarı nedir?

-50-100 ton/km2

(31) Amazon havzasında bir yılda taşınan sediman miktarı nedir?

-100-500 ton/km3

(32) Basra havzasında bir yılda taşınan sediman miktarı nedir?

-50-100 ton/km3

5. ANTROPOJENİK ETKENLER

(33) Madenciler bir yılda kaç ton malzemeyi yerinden çıkarmaktadır?

-57 milyon ton

(34) Akarsular bir yılda kaç ton çökeli okyanuslara taşımaktadır?

-22 milyon ton

(35) Yeryüzünde etkili jeomorfik ajan hangisidir?

-İnsan

(36) Dünyada Barajların tuttuğu sediman miktarı ne kadardır?

-1,4 milyar ton

 

6. YÜZEY SULARI

(37) Akarsu nedir?

-Doğal bir yatak içinde akan su kütlesine akarsu nedir?

(38) Akarsuların en belirgin özelliği nedir?

-Akarsuların en belirgin özelliği eğime bağlı olarak sürekli akmalarıdır.

(39) Bir ırmak ve onun kolları tarafından suları toplanan arazilerin tamamından oluşan alana ne denir?

-Drenaj havzası

(40) Akarsu sistemleri baskın olan fonksiyonel işlemlerine göre hangi bölgelere ayrılır?

• katı madde üretim bölgesi
• erozyonun baskın olduğu bölge
• katı madde aşınım ve biriktirme bölgesi

(41) İnfiltrasyon nedir?

-Karalar üzerindeki yağışın toprağın içine süzülmesine infiltrasyon denir.

7. AKARSU AKIŞ ŞEKİLLERİ

(42) Yağış halinde yeryüzüne düşen su hangi akış şekilleri gösterir?

• ÇİZGİSEL AKIŞ: Belli bir yatağa bağlı akış
• YÜZEYSEL AKIŞ: Yüzeyi kaplayarak akış

(43) Yüzeysel akışa geçen suyun miktarı hangi faktörlere bağlıdır?

• yağışın şiddeti ve süresi 
• toprağın bünyesindeki su miktarı
• arazinin eğimi 
• bitki örtüsü

(44) Toprak yüzeyindeki malzemeler yüzeysel akışı nasıl etkiler?

-Eğer toprak yüzeyindeki malzemeler çok geçirimsiz ya da doygun durumdaysa yüzeysel akış daha baskındır.

(45) Tabaka akışı nedir? 

-Yüzeysel akış başlangıçta ince, geniş bir tabaka şeklinde yamaç boyunca akar. Buna tabaka akışı nedir.

(46) Lutgens'e göre laminer akış ile türbülanslı akışın farkı nedir?

-Nehir kanallarındaki sular yer çekimi etkisiyle aşağıya doğru hareket ederler. Çok yavaş akan akarsulardaki su akışı yaklaşık olarak düz çizgisel hatlar boyunda akarsu kanalına paralel olan akıştır ki buna laminer akış denir. Oysa tipik bir akarsu akışı genel olarak türbülanslı akış karakterindedir. türbülanslı akışta su parçacıkları düzensiz bir şekilde yatay ve dikey yönlerde dönerek rasgele hareket ederler. Güçlü türbülans hareketleri hızla dönen, girdap şeklinde beyaz köpüklü, kabararak hızla akan sular şeklinde kendini gösterir. Suyun üst tarafında düzgün vir akışa sahip nehirlerde bile taban kısmına yakın yerlerde akışa karşı direnç oldukça arttığından türbülanslı akış vardır. Türbülans akarsuyun kanalını aşındırma yeteneğine önemli ölçüde katkıda bulunur çünkü türbülans yatağındaki katı maddeleri yerinden kaldırarak hareket ettirir.

8. DEBİ, REJİM VE BİLANÇO

(47) Erinç'e göre rejim nasıl tanımlanır?

-Erinç'e göre rejim, debinin zamana ve yere göre gösterdiği değişikliğe verilen addır.

(48) Erinç'e göre gelir kaynakları nelerdir?

• yağış
• yeraltı suyu
• kar ve buzullar
• göller

(49) Erinç'e göre akarsuların su kaybetmesinin sebepleri nelerdir?

• buharlaşma
• sızma
• göllenme
• bitkiler
• insanlar

(50) Lutgens'e göre akım hızını etkileyen faktörler nelerdir?

• kanal gradyanı
• kanal büyüklüğü ve kesiti
• kanal pürüzlülüğü
• su miktarı

9. TABAN SEVİYESİ

(51) Büyük kanyonu kim keşfetmiştir?

-John Wesley Powel

(52) Bir akarsuyun tabanını aşındırarak ulaşabileceği en düşük yükseklik düzeyine ne denir?

-Taban seviyesi

(53) Powel'a göre en büyük temel seviye nedir?

-Deniz seviyesi

10. EROZYON VE TAŞIMA

(54) Yeryüzünde erozyon süreçleri içinde en etkin ve karakteristik süreç hangisidir?

-Akarsu erozyonu

(55) Erinç'e göre dar anlamda erozyon nedir?

-Erinç, yeryüzünde akan suların yerli kaya parçalarını, döküntü mantosuna veya toprağa ait unsurları koparıp sürüklemek yoluyla yaptıkları değişiklikleri dar anlamda erozyon olarak tanımlar.

(56) Erinç'e göre erozyon hangi yollarda oluşur?

• damla erozyonu
• yüzeysel erozyon
• çizgisel erozyon

(57) Akarsu yükü nedir?

-Bir akarsu tarafından taşınan materyallere akarsu yükü denir. Akarsu yükünü oluşturan bileşenler şunlardır:

• çözünmüş yük
• asılı yük
• yatak yükü

(58) Alüvyon nedir?

-Bir dere, çay, akarsu veya nehir, yükünü bir vadiye, bir göle veya bir akarsuya doğru yokuş aşağı taşır. Bu yolculuk boyunca bir akışın yükü kapasitesini aştığında yükünün bir kısmını biriktirir. Bu biriken tortuya alüvyon denir. 

(59) Hugget'e göre akarsu deposu tipleri nelerdir?

• akarsu yatağı deposu
• akarsu yatağı kenar depoları
• taşkın ovası depoları
• vadi kenarı depoları

(60) Erol'a göre bir akarsu vadisinin en belirgin özelliği nedir?

-Erol'a göre bir akarsu vadisinin en belirgin özelliği sürekli eğime sahip olmasıdır. 

(61) Hugget'e göre akarsu yatağı tipleri nelerdir?

• düz
• menderesli
• örgülü
• çatallanan

(62) Akarsuyun yatak yükü hareketleri nelerdir?

• zıplama
• kayma
• yuvarlanma
• süspanse

(63) Korazyon nedir?

-Korazyon çarparak aşındırmadır.

11. VADİLER

(64) Hoşgören vadiyi nasıl tanımlar?

-Hoşgören'e göre vadi, akarsuların yataklarını kazmaları ve derinleştirmeleriyle meydana gelmiş; genellikle bir taban ve bunun iki tarafında yer alan yamaçlardan müteşekkil yer biçimidir.

(65) Vadiler en çok hangi iklim bölgelerinde görülür?

-Vadiler en çok nemli iklim bölgelerinde görülür.

(66) Arazinin eğimine uyumsuz olan vadilere nedir?

-Arazinin ve onu oluşturan tabakaların eğimine uygun bir yönde akan akarsuların oluşturdukları vadilere konsekant vadi, arazinin eğimine uyumsuz vadilere inkonsekant vadi denir.

(67) Vadiyi benzer uzun çukurlardan ayıran nedir?

-Sürekli eğimi olmasıdır.

(68) Boğaz şeklindeki vadiler en çok hangi bölgelerde görülür?

-Boğaz şeklindeki vadiler dayanıklı kayalardan meydana gelmiş bölgelerde daha çok görülür. Diğer taraftan kalker, gre ve bazalt gibi çok geçirimli kayaçlardan oluşan arazide de sızma dolayısıyla seyelan olmadığından yamaçlar işlenemez ve vadi boğaz şeklinde kalır.

(69) Alüvyal vadi nedir?

-Eğer alüvyonlaşma kazmaya üstün gelirse vadi tabanı alüvyal bir şekil alır. Bu tip vadiye tabanlı alüvyal vadi denir. 

(70) Disimetrik vadi nedir?

-Eğer bir vadide yamaçlardan birisi dik diğeri hafif eğimli ise vadi kesitinde simetri olmayacaktır. Böyle bir vadiye disimetrik vadi denir. 

12. PROFİL

(71) Erol'a göre akarsu vadilerinin en belirgin özelliği nedir?

-Erol'a göre, akarsu vadilerinin en belirgin özelliği, kendisini oluşturan akarsuların akışına uygun bir biçimde gelişmiş enine ve boyuna profillere sahip olmasıdır. 

(72) Hoşgören denge profilini nasıl tanımlar?

-Akarsu yataklarının derinleştirilmesinde bir süre sonra boyuna profilin eğimi ile taşınan yük miktarı arasında bir denge kurulur. Bu durumdaki bir akarsu yatağında boyuna profilin eğimi ancak suyun akışını ve yükün taşınmasını sağlayacak en küçük değerdedir. Bu özelliğin kazanıldığı akarsu profillerine denge profili denir. Denge profili, aşınma devresinin sonunda akarsu yataklarının kazanacağı son profil değildir. Denge profili kazandıktan sonra da eğer taban seviyesi ile aralarında yeterli seviye farkı varsa akarsu yataklarında derine aşındırma devam eder.

(73) Kanyonlar hangi tip vadilere girer?

-Kanyonlar boğaz şeklindeki vadiler grubuna girer.

(74) Karanlık kanyonu nerededir?

-Karanlık kanyonu Kemaliye'dedir.

(75) Çentik vadi nedir?

-Vadide zaman içinde derine aşınma yavaşlar, bu şartlar altında yamaç işlenmesinin etkileri daha belirgin olarak kendini göstermeye başlar ve yamaçların işlenmesi ön plana geçer. Vadi yamaçları yavaş yavaş yatıklaşarak dar bir V şeklini alır. Bu tip vadilere çentik vadi denir. 

(76) Erinç olgun vadiyi nasıl tanımlar?

-Çentik vadide yamaç aşındırması tamamen ön plana geçerek yamaçların giderek yatıklaşmasına olanak verir ve bunun sonucunda vadi profili çek geni bir açı V görünümü kazanır. Yamaçları bu şekilde çok yatıklaşmış olan vadilere olgun vadi adı verilir. Bu tip vadilerde yamaçlar kütle hareketleri, sel ve seyelan sularının meydana geldiği aşındırmalar sebebiyle gittikçe yatıklaşmışlardır. 

(77) Küçük yatak ile büyük yatak arasındaki farklar nelerdir?

-Alüvyal tabanlı geniş vadilerde genellikle iki yatak bulunur. Bunlardan biri akımın düşük olduğu çekik devrelerinde kullanılan yataktır, bu yatağa çekik yatağı veya küçük yatak denir. Diğer yatak ise akım değerlerinin yüksek olduğu taşkın zamanlarında kullanılır. Buna da taşkın ovası veya büyük yatak denir. 

13. VADİ KURULUŞU

(78) Erinç subsekant vadileri nasıl tanımlar?

-Erinç, subsekant vadileri kolay aşınan sahalara bağlı olarak kurulan ve onları takiben gelişen vadiler olarak tanımlar.

(79) Erinç'e göre inkonsekant vadilerin oluşumu ile ilgili iki temel mekanizma nedir?

-Erinç'e göre inkonsekant vadilerin oluşumu ile ilgili iki temel mekanizma,

• sürempozisyon
• antesedant 

olaylarıdır.

(80) Hoşgören'e göre antesedant boğaz nasıl oluşur?

-Hoşgören'e göre antesedant boğaz, akarsu çığırı üzerinde belli bir sahanın yerel ve yavaş bir şekilde yükselmesi ve akarsuyun bu yükselmeye ayak uydurarak yatağını o kısımda derinleştirmesi durumunda meydana gelir. Tektonik hareketlere maruz kalan bir sahada akarsuyun herhangi bir kesimi enine olarak yükselebilir. Yükselme hızı akarsuyun yatağındaki derinleştirme hızından fazla ise akarsu bölünür. Eğer şartlar elverişli ise yükselen kısmın gerisinde bir göl meydana gelir. Yükselme hızı yatağın derinleştirilme hızından daha yavaş ise akarsu parçalanmaz veya göllenme meydana gelmez. Yeryüzü yükseldikçe akarsu yatağını derinleştirir ve yükselen kısma gömülür. Böylece yükselen kısımda bir boğaz meydana gelir. Bu olaya antesedans, meydana gelen boğaza da antesedant boğaz denir. Burada antesedant sözcüğü daha eski anlamındadır. Akarsu vadisi yükselme hareketinden önce de mevcut olduğundan ondan daha eskidir. 

(81) Yeryüzü yükseldikçe akarsu yatağını derinleştirir ve yükselen kısma gömülür. Böylece yükselen kısımda bir boğaz meydana gelir. Bu boğaza ... denir.

-antesedant boğaz

14. KAPMA

(82) Erinç'e göre kapma nedir?

-Erinç kapmayı daha kuvvetli bir akarsuyun veya yan yolun daha zayıf bir akarsuyu veya onun kolunu tamamen veya kısmen kendine bağlaması olarak tanımlar. 

(83) Hoşgören kapma boğazını nasıl tanımlar?

-Kapma sonucu akarsu daha da güçleneceğinden su bölümü sahasındaki yatağını gittikçe derinleştirir ve sonunda iki havzayı birbirine bağlayan bir boğaz meydana gelir. Bu tür boğazlara kapma boğazı adı verilir.

(84) Erinç'e göre kapmanın kanıtları nelerdir?

• kapma dirseği
• kuru vadi
• kapılan akarsuyun zayıflamış olması
• kapan akarsuda statik bir gençleşme
• terk edilmiş kuru vadinin veya kapılan akarsuyun alüvyonları içinde kapılarak diğer akarsuya bağlanmış olan kısımlardan geldiğine şüphe olmayan malzeme

15. YERLİ KAYA TARAÇALARI

(85) Erinç taraçayı nasıl tanımlar?

-Erinç'e göre, vadilerin yamaçlarında veya tabanlarının yüksek kısımlarında görülen sahanlığa benzer eski vadi tabanlarına seki veya taraça adı verilir. 

(86) Erinç devresel olmayan taraçaların ortak özelliği nedir?

-Erinç'e göre devresel olmayan taraçaların başlıca ortak özelliği genel taban seviyesindeki değişikliklerine bağlı olmadan aynı aşınım döngüsü sırasında meydana gelmiş olmalarıdır. 

(87) Devresel olmayan taraçaların çeşitleri nelerdir?

-Devresel olmayan taraçalar dört gruba ayrılır:

• statik gençleşme taraçaları
• kayma yamacı taraçaları
• menderes yeniği taraçaları
• yerel taban seviyesi taraçaları

(88) Devresel taraça nedir?

-Taban seviyesinin yerinde meydana gelmiş değişikliklere bağlı olarak akarsuların yatakları içinde gömülmeleri sonucunda oluşan taraçalara siklik taraça veya devresel taraça denir. Devresel taraça türleri şunlardır:

• ince bir alüvyonla kaplı yerli kaya taraçaları
• farklı yaşta iç içe dolgulardan oluşan taraçalar
• aynı yaştaki dolgunun yarılması ile oluşan taraçalar

16. KONİ VE YELPAZELER

(89) Erinç'e göre birikinti konisi ile birikinti yelpazesi arasındaki fark nedir?

-Birikinti konisinde dik eğimli yüzey oluşurken, birikinti yelpazesi daha az eğimli ve basık şekillidir.

(90) Ölü vadi nerededir?

-California'da.

(91) Esasen akarsuların ağız kısmında meydana gelen taban seviyesi ovaları aynı zamanda ... dir.

-taşkın ovası.

17. DAĞ İÇİ OVALARI

(92) Dağ içi ovalar nasıl oluşur?

-Yamaçlardan inen suların zaman zaman da sellerin taşıdığı materyal ile gücü azalan ana akarsuyun depoları birikerek dağ içi ovaları oluşturur. 

(93) Dağ içi ovaların dalgalı veya düz olmasının sebepleri nelerdir?

-Dağ içi ovasının oluşumunda ana akarsuyun biriktirdiği depoların başlıca rolü oynadığı durumda dağ ovasının yüzeyi düz bir şekil alır. Yamaçlardan inen sularla oluşan koni ve yelpazelerin oluşturduğu birikintiler alüvyal ovanın esasını oluşturduğu zaman ise yüzey dalgalı bir görünüme sahiptir. 

18. PİEDMONT OVASI

(94) Piedmont ovası nedir?

-Birikinti koni ve yelpazeleri olarak veya ileriye doğru genişleyip birleştiklerinde dağ eteklerinde ovalar oluşur. Bu ovalara piedmont ovası denir. 

(95) Piedmont ovası hangi iklimde görülür?

-Yarı kurak

(96) Türkiye'deki piedmont ovalara örnek veriniz.

-Bursa ovasının güney kenarı.

19. DELTA

(97) Delta nasıl oluşur?

-Deltalar, akarsuların ağız kısmından itibaren taşıyıp getirdikleri alüvyonların, göl, deniz veya okyanuslarla buluştukları durgun su ortamlarında çökelmesiyle oluşmuş birikinti şekilleridir. Deltanın oluşabilmesi için akarsuyun alüvyon taşıma hızının kıyı erozyonundan fazla olması gerekir.

(98) Hoşgören'e göre deltanın yapısında hangi kısımlar bulunur?

• taban tabakaları
• cephe tabakaları 
• üst tabakalar

20. ALÜVYAL TARAÇA

(99) Hoşgören alüvyal taraçayı nasıl tanımlar?

-Hoşgören'e göre, alüvyal taraça akarsu yataklarının iki kenarında ve tabandan veya talvegden nispeten yukarıda yer alan, düz veya düze yakın eski vadi tabanı parçalarıdır. 

(100) Alüvyal taraçaların yerli kaya taraçalarından farkı nedir?

-Alüvyal taraçalar yerli kaya taraçalarından farklı olarak dolgulardan oluşmuştur. 

(101) Menderes yeniği taraça ne demektir?

-Bir taşkın ovasında menderesli akarsu, aşınım devresinin ileri bir evresinde yatağını denge profiline ulaştırmak için daha derinleştirdiği bir sırada taraçalar oluşturabilir. Bu tip taraçalara menderes yeniği taraça denir.