1. GİRİŞ
(1) İnsanın dünyayı şekillendirdiği döneme ne ad verilir?
-Antroposen
(2) Kuaterner ne zaman başlamıştır?
-Kuaterner 2,5-3 milyon yıl önce başlamıştır.
(3) Kuaternerin en önemli iki özelliği nedir?
- Buzul dönemleri ve buzullararası dönemlerin oluşması
- İnsanın ortaya çıkışı
(4) Pleistosen'de buzullar ne kadar alan kaplamaktaydı?
-45 milyon km2
(5) Pleistosen'de Avrupa'nın yüzde kaçı buzullarla kaplıydı?
-Yüzde 64'ü
(6) Neojen ne zaman başlamıştır?
-Neojen 23,03 milyon yıl önce başlamıştır.
(7) Senozoik kaç yıl sürmüştür?
-Senozoik (üçüncü zaman) 63 milyon yıl sürmüştür.
(8) Mezozoik kaç yıl sürmüştür?
-Mezozoik (ikinci zaman) 160 milyon yıl sürmüştür.
(9) Paleozoik kaç yıl sürmüştür?
-Paleozoik (birinci zaman) 370 milyon yıl sürmüştür.
(10) Prekambriyen kaç yıl sürmüştür?
-Prekambriyen 4 milyar yıl sürmüştür.
2. PLEİSTOSEN VE HOLOSEN
(11) Meghaliyen ne zaman başlamıştır?
-Meghaliyen Doğumdan Önce 2250 yılında başlamıştır.
(12) Nortgripiyen ne zaman başlamıştır?
-Nortgripiyen Doğumdan Önce 6236 yılında başlamıştır.
(13) Holosen döneminin en alt aşaması nedir?
-Holosen döneminin en alt aşaması Doğumdan Önce 9700 yılında başlayan Grönlandiyendir.
(14) Türkiye'de buzullaşma ne zaman sona ermiştir?
-10000 yıl önce
(15) Meksika Körfezinde buzullaşma ne zaman sona ermiştir?
-14000 yıl önce
(16) Tarantian ne zaman başlamıştır?
-126.000 yıl önce
(17) Çibanyen ne zaman başlamıştır?
-770.000 yıl önce
(18) İonian ne zaman başlamıştır?
-781.000 yıl önce
(19) Kalabrian ne zaman başlamıştır?
-1,806 milyon yıl önce
(20) Pleistosen döneminin en alt aşaması nedir?
-Pleistosen döneminin en alt aşaması 2,588 milyon yıl önce başlayan Gelasiyendir.
3. KUATERNERDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
(21) Würm ne zaman başlamıştır?
-Son büyük buzul çağı Würm ne zaman 74000 yıl önce başlamıştır.
(22) Würm Amerika'da nasıl adlandırılır?
-Wisconsin
(23) Soğuk İlkçağ ne zaman başlamıştır?
-Soğuk İlkçağ Doğumdan Önce 900 yılında başlamış, 450 yılında sona ermiştir.
(24) Sıcak Ortaçağı ilk ortaya koyan klimatolog kimdir?
-Hubert Horace Lamb
(25) Sıcak Ortaçağ ne zaman başlamıştır?
-Sıcak Ortaçağ Doğumdan Sonra 800 yılında başlamış, 1200 yılında sona ermiştir.
(26) Günümüzdeki ısınma öncesi son soğuk dönem hangisidir?
-Doğumdan Sonra 1400 yılında başlayıp 1850 yılında sona eren Küçük Buzul Çağıdır.
(27) Küçük Buzul Çağının sonuçları nelerdir?
- Soğuk ülkelerde kıtlık yaşandı.
- Büyük nüfus hareketleri oldu.
- Osmanlı Türkleri Viyana kapısından dönmek zorunda kaldı.
- Celali isyanları oldu.
- Fransız İhtilali oldu.
- İskandinav ülkeleri, Hollanda, İngiltere ve Rusya sıcak bölgelere yayılmacı siyaset izlemeye başladı.
(28) Akdeniz Havzası ve Avrupa'daki izleriyle, Pleistosen kaç büyük buzul dönemine ayrılır?
- Günz
- Mindel
- Riss
- Würm
(29) Yeryüzünün iklim bölgeleri ne zaman hemen hemen bugünküne benzer bir şekil almıştır?
-Pliosen'in (5,333-2,58 milyon yıl) sonunda veya Piasenzian'da (3,6-2,58 milyon yıl).
(30) Plaka tektoniği görüşü ne zaman ileri sürülmüştür?
-1960'larda.
(31) Arkeen ne zaman başlamıştır?
-3,6 milyar yıl önce.
(32) Proterozoik ne zaman başlamıştır?
-Proterozoik, Arkeen'in sonunda 2,5 milyar yıl önce başlamıştır.
(33) Proterozoik'te 630-790 milyon yıl önceki dönem neden snowball earth olarak adlandırılır?
-Proterozoik'te 630-790 milyon yıl önceki dönem dünyanın tamamı buzullarda kaplandığı için snowball earth olarak adlandırılır.
(34) Erinç'e göre Paleozoik'in hangi döneminde bazı sahaların çöl iklimi altında olduğuna dair kanıtlar vardır?
-Devoniyen'de.
(35) Taş kömürü ne zaman oluşmuştur?
-Karbonifer'de bitki örtüsünün yaygınlığı ve bolluğu bugünkü taş kömürü yataklarının oluşumuna neden olmuştur.
(36) Paleozoik'in en üst alt devri hangisidir?
-Paleozoik'in en üst alt devri Permiyen'dir. Gönençgil'e Permiyen'de soğuma ve buzullaşma devam etmiş, Avrupa ve Kuzey Amerika'da şiddetli soğuk-kurak koşullar ortaya çıkmıştır.
(37) Gönençgil'e göre, kıtalar ne zaman büyük ölçüde bugünkü görünümlerine ulaşmışlardır?
-Gönençgil'e göre, kıtalar büyük ölçüde bugünkü görünümlerine Tersiyer'de ulaşmışlardır.
(38) Tersiyer ne zaman başlamıştır?
-65 milyon yıl önce.
(39) Dinozorlar ne zaman yok oldu?
-66 milyon 38 bin (± 11 bin) yıl önce.
(40) Pleistosen'deki buzul çağlarında dünyanın ne kadarı buzullarla kaplanmıştır?
-Pleistosen'deki buzul çağlarında dünyanın 1/3'ü buzullarla kaplanmıştır. Günümüzde dünyanın yalnızca 1/10'u buzullarla kaplıdır.
(41) Pleistosen'deki glasyal dönemler yaklaşık olarak kaç yıl sürmüştür?
-100.000 yıl.
(42) Pleistosen'deki interglasyal dönemler kaç yıl sürmüştür?
-20.000-30.000 yıl arasında.
(43) Kuaterner'de glasyal ve interglasyal süreçlerin görülmesinin en önemli sebebi nedir?
-Dünya yörüngesine ait parametrelerin değişmesi.
4. BUZULLAŞMA
(44) Pedojenez nedir?
-Toprak oluşumu
(45) İndlandsis nedir?
-Örtü buzulu
(46) Piedmont buzulu nedir?
-Dağ eteği buzulu
(47) Bankiz nedir?
-buzla
(48) Würm'de sıcaklık günümüzden kaç derece daha düşüktü?
-5 derece
(49) Buzulların Antarktika'da kapladığı alan ne kadardır?
-12,3 milyon km2
(50) Buzulların Grönland'da kapladığı alan ne kadardır?
-1,7 milyon km2
(51) Türkiye'de kaç dağ buzulu vardır?
-50
(52) Türkiye'de kaç kaya buzulu vardır?
-55
(53) Türkiye'nin en büyük buzulu hangisidir?
-Türkiye'nin en büyük buzulu, 5,59 km2'lik bir alan kaplayan Ağrı Dağı Buz Takkesidir.
(54) Son 50 yılda buzul alanının ne kadarı erimiştir?
-Binde 2'si.
(55) Bütün buzullar erirse denizler ne kadar yükselir?
-64,42 metre
5. NEOTEKTONİK HAREKETLER
(56) Latincede Aelous ne demektir?
-Rüzgar tanrısı
(57) Eoliyen şekiller nelerdir?
- Lös
- Tafoni
- Mantarkaya
- Pediment
(58) Tafoni nedir?
-Tafoni kaya üzerinde oyuk biçimindeki aşınma şeklidir.
- konverjans
- diverjams
- transform
(60) Yeryüzünde oluşan jeomorfolojik şekiller nasıl oluşmuştur?
-Yeryüzünde görülen morfolojik şekiller yer kabuğunun iç ve dış etkenlerden kaynaklı biçim değiştirmesi sonucu oluşmuştur.
(61) Tektonik hareket nedir?
-Yer kabuğunu etkileyen gerilmelerin etkisiyle meydana gelen olaylara tektonik hareket veya tektonizma denir.
(62) Pangea ne zaman Laurasia ve Gondwana isimli iki kıtaya bölündü?
-350 milyon yıl önce.
(63) Paleotektonik nedir?
-Miyosen öncesindeki tamamlanmış tektonik faaliyete paleotektonik denir.
(64) Paleotektonik yapılar nelerdir?
-Miyosen öncesinde oluşan şekil ve yapılar.
(65) Miyosen sonrası genç tektoniğe ne denir?
-Neotektonik.
(66) Miyosen sonrası meydana gelen jeomorfolojik şekil ve yapılara ne denir?
-Neotektonik yapılar.
6. VOLKANİZMA
(67) Volkanizma nedir?
-Magmanın yeryüzüne doğru yükselmesi şeklinde gelişen sürece volkanizma denir.
(68) Magmanın litosferi geçerek yeryüzüne ulaşmasına ne denir?
-Yüzey volkanizması
(69) Volkan topoğrafyası çeşitleri nelerdir?
- Volkanik faaliyetler sonucu oluşan şekiller
- Volkanik faaliyetler sonucu oluşan şekillerin aşınması sonucu meydana gelen şekiller
(70) Volkanizma magmanın yeryüzüne doğru hareketi sırasında erişebildiği seviyeye göre hangi çeşitlere ayrılır?
- Derinlik Volkanizması
- Yüzey Volkanizması
(71) Aktif volkan nedir?
-Tarihsel devirler boyunca volkanik madde çıkarmış ve çıkarmakta olan volkanlara aktif volkan denir.
(72) Vezüv en son ne zaman püskürmüştür?
-1944 yılında
(73) Dünyanın en büyük sodalı gölü hangisidir?
-Van Gölü
(74) Nemrut en son ne zaman püskürmüştür?
-1444 yılında
(75) Kaldera terimi ilk kim tarafından kullanılmıştır?
-Kaldera terim olarak ilk Alman jeolog Leopold von Buch tarafından 1815 yılında Kanarya adalarında bulunan Taburienta Kalderasını görmesi ve bu ismi kullanması sonucu literatüre eklenmiştir.
(76) Dünya volkanlarının yüzde kaçı ateş çemberindedir?
-Yüzde 65'i.
7. KARSTİK ŞEKİLLER
(77) Karstlaşma nedir?
-Kayaçların, yer üstü ve yer altı suları ile çözünmesine karstlaşma denir.
(78) Karst terimini ilk ortaya atan coğrafyacı kimdir?
-Karst terimi ilk olarak Jovan Cvijic tarafından Adriya kıyıları boyunca ve Trieste doğusunda geniş plato sahasında meydana gelen yüzey ve derinlik şekillerinin tanımlanmasında kullanılmıştır.
(79) Karstlaşma sonucunda ortaya çıkan topoğrafya şekillerine ne denir?
-Karstik şekil.
(80) Karstlaşma hangi faktörlere bağlıdır?
- litoloji ve yapı
- tektonik hareketler
- iklim
- bitki örtüsü
- yükselti
- zaman
(81) Periglasyal ne demektir?
-Buzul çevresi.
8. KARSTİK ŞEKİLLERİN SINIFLANDIRILMASI
(82) Gelişmişlik düzeylerine göre karstik şekiller nasıl sınıflandırılır?
- Merokarst
- Mezokarst
- Holokarst
(83) Merokarst nedir?
Merokarst veya eksik karst veya yarı karst, çok fazla gelişme gösterememiş dar alanlı karstik şekillere verilen addır.
(84) Mezokarst nedir?
Mezokarst, yalnızca bazı şekillerin oluşumunun gözlenebildiği alanlara verilen addır.
(85) Holokarst nedir?
Holokarst veya mükemmel karst hemen hemen bütün karstik şekillerin gözlendiği alanlara verilen addır.
(86) Bulundukları yere göre karstik şekiller nasıl sınıflandırılır?
- yüzey kastı
- derinlik kastı
- örtülü kast
(87) Yüzey karstlarının çeşitleri nelerdir?
- Dağ karstı
- Ova karstı
(88) Karstik şekiller büyüklüklerine göre nasıl sınıflandırılır?
- Mikrokarst
- Mezokarst
- Makrokarst
(89) Lapya nedir?
-Kalkerli yamaçlarda çözünmeyle oluşan ve büyüklükleri birkaç santimetre ile birkaç metre arasında değişen şekiller lapya olarak adlandırılır.
(90) Lapya büyüklüğüne göre hangi karst tipine girer?
-Mikrokarst
(91) En küçük karstik şekil hangisidir?
-En küçük karstik şekil lapya, en büyük karstik şekil polyedir.
(92) Mezokarstlara örnek veriniz.
- uvala
- polye
(93) Makrokarstlara örnek veriniz.
- mağara sistemi
- kule karst
(94) Karstik şekiller oluşumların göre nasıl sınıflandırılır?
- erimeye bağlı oluşan karstik şekiller
- çökelmeye bağlı oluşan karstik şekiller
- çökmeye bağlı oluşan karstik şekiller
(95) Çökelmeye bağlı oluşan karstik şekillere örnek veriniz.
- traverten
- sarkıt
- dikit
(96) Yayılış alanlarına göre karstik şekiller nasıl sınıflandırılır?
- Alansal karstlaşma
- Çizgisel karstlaşma
(97) Alansal karstlaşma nedir?
-Alansal karstlaşma, geniş bir alana yayılım şeklinde gerçekleşen karstlaşmadır.
(98) Çizgisel karstlaşma nedir?
-Belli bir hat üzerinde gerçekleşen karstlaşmaya çizgisel karstlaşma denir.
(99) Karstlaşma üzerinde rol oynayan etkenlere göre karstik şekiller nasıl sınıflandırılır?
- plüvyokarstik şekiller
- flüvyokarstik şekiller
- tektonokarstik şekiller
- glasiokarstik şekiller
- marinokarstik şekiller
- biyokarstik şekiller
(100) Marinokarstik şekil nedir?
-Marinokartik şekil kıyılara dalga sıçraması ile oluşan karstik şekillere verilen addır.
(101) Biyakarstik şekil nedir?
-Biyojenik unsurların anakaraya açtıkları nişlere biyojenik karstik şekil adı verilir.
(102) Düden nedir?
-Kalkerli arazide çözünme ile oluşan daire biçimli kapalı çukurlara düden denir. Düdenler yeraltı sularını birbirine bağlayan kanallardır.
(103) Permafrost ne demektir?
-Donmuş toprak.
9. DÜNYADA KARSTİK ŞEKİLLER
(104) Karstlaşma için en uygun iklim hangisidir?
-Ilıman iklim.
(105) Karstlaşma gelişmesi için bir sahada hangi kayaçların olması gerekir
- kireç taşı (CaCO3)
- mermer (%98 CaCO3 + %2 MgCO3)
- kristalize kireç taşı (CaCO3)
- dolomit (MgCO3 + CaCO3)
- jips (CaSO4 + 2H2O)
- kaya tuzu (NaCl)
- tebeşir (saf CaCO3)
(106) Dünyada en yaygın olan karst hangisidir?
-Kireç taşı karstı.
(107) Karstlaşma hızı nelere bağlıdır?
- kayacın sertlik derecesi
- kayacın saflığı
- kimyasal ve fiziksel tepki
- yatay tabaka
- tabaka kalınlığı
- tabaka saflığı
- tabaka eğimi
- istiflenme
- bakı
- yükselti
- çatlaklı yapı
- %70-90 karbonat
- CO2 oranı
- soğuk su
- suyun saflığı (<%50 yabancı madde)
- kireç taşlarının diğer kayaçlarla ardışık olmaması
(108) Karst gelişiminin ilk şartı nedir?
-Yoğun saf ve ince tabakalardan oluşmuş kalın kalker depolarının varlığı.
(109) Karst gelişiminin diğer şartları nelerdir?
- ılıman ve yeterli nemli iklim
- taban seviyesi ve kalker arasında yeterli fark
- zaman
(110) Kireç taşına göre daha yavaş karstlaşan kayaçlar hangileridir?
- mermer
- kristalize kireç taşı
- dolomit
(111) Kireç taşına göre daha hızlı karstlaşan kayaçlar hangileridir?
- jips
- kaya tuzu
- tebeşir
(112) Plitvice Kanyonu nerededir?
-Hırvatistan'da.
(113) Tektonik hatlara yerleşmiş mağaralara örnek veriniz.
- Valperquero Mağarası
- Dim Mağarası
(114) Valperquero Mağarası nerededir?
-İçinden 4 km.'lik dere geçen Valperquero Mağarası, Kuzey İspanya'daki Kantabriya Dağlarındadır. Kantabriya Dağları Alpin Sistem'in batıdaki başlangıcıdır.
(115) Dim Mağarası nerededir?
-Alanya'nın 6 km. kuzeydoğusunda.
(116) Hadim Yerköprüsü nerededir?
-Konya'da.
(117) Süreksiz permafrost alanlarında donma ve çözülme sebebiyle oluşan fiziksel parçalanmaya ne denir?
-Konjelifraksiyon.
(118) Dolin nedir?
-Kayaçların sularla çözülmesi sonucu oluşmuş küçük çukura dolin denir.
(119) Erinç'e göre karstlaşma bakımından kaç yükselti zonu vardır?
- dolinler zonu (0-1700 m.)
- lapyalar zonu (1700-2300 m.)
- karst aşınma zonu (>1700 m.)
-Permafrostsuz karlı iklimin etkili olduğu bu zonda çok gelişmiş bir yer altı mağara şebekesi ve bunlara karşılık gelen yüzeyde büyük dolinler gelişir.
(121) Karst aşınma zonunda oluşan lapyalar neden hızla aşınmaktadır?
-Karst aşınma zonunda oluşan lapyalar hızla aşınır. Çünkü bu zonda konjelifraksiyon şiddetlidir.
(122) Karstlaşmanın tam gelişmediği alanlara ne denir?
-Yarı karst sahaları
(123) Tropiklerde traverten oluşumuna çok rastlanmasının sebebi nedir?
-Yüksek sıcaklıklara bağlı olarak difüzyon hızının artması sonucu tropiklerde büyük ölçüde kalker eritilir. Ancak aynı zamanda zemini terk eden sulardaki CO2'nin yeni bir denge oluşturmak için hızla havaya dönmesi sonucunda kireç çökelmeleri olur.
(124) Kutup bölgelerinde karst gelişmesine engel olan nedir?
-Kutup bölgelerinde karst gelişmesine engel olan permafrost tabakasıdır. Bu bölgelerde bulunan kireç taşları içerisindeki yer altı şebekesi permafrost tarafından tıkanmıştır.
(125) Höllenloch Mağarası nerededir?
-İsviçre'de.
(126) Antalya Travertenleri nasıl oluşmuştur?
-Antalya travertenlerinin asıl kütlesi Kuaterner'in serin bir devresinde Toroslarda çözünen kireç taşlarının yer altı suları ile çok uzaklara taşınarak çökeltilmesiyle oluşmuştur.
(127) Ilıman okyanus ikliminde yer altı drenajının karstlaşmaya etkisinin daha fazla olmasının sebebi nedir?
-Bu kuşaklarda yer altı dreanjının basıncı yüksek, sıcaklığı düşüktür.
(128) Moren nedir?
-Moren, buzulun taşıyarak oluşturduğu tabakalaşmamış depolara verilen addır.
(129) Moren set gölü nedir?
-Buzullar tarafından taşınan materyallerin buzulların eridikleri yerlerde birikerek setler oluşturması ve gerisinde suların birikmesi sonucu oluşmuş göle moren set gölü denir.
(130) Varv nedir?
-Moren göllerinin içindeki ince maddeler zamanla tabakalaşır. Moren göllerinin kıyısında meydana gelen sedimant katmanları değişik yapılarda oluşur. Yaz dönemlerinde hava sıcaklığı en yüksek düzeydeyken çakıl, kum ve balçık göle karışır. Ağır parçalar kolayca batarken, kışın soğuk koşullar geldiğinde balçık parçacıkları birleşerek daha büyük parçaları oluşturur. Bir sonraki yıl da bu fenomen tekrarlanır. Her bir yıllık katmana varv denir. Ağır çakıllardan oluşan katman diğerine göre daha koyu renkte olur. Erinç'e göre, Van Gölü çevresindeki dağlarda Pleistosen'deki buzullaşmaya bağlı oluşan depolarda her varvın açık renkli ve karbonatlı kısmı kışın, organik madde bakımından zengin daha koyu renkli kısmı sıcak mevsimde çökelmiştir.
(131) Varv yöntemini kim ortaya atmıştır?
-Varv yöntemi Gerard de Geer tarafından 1787 yılında ortaya atılmıştır.
(132) Varv yöntemine göre Holosen ne zaman başlamıştır?
-Varv yöntemiyle Holosen 200 yıldan çok olmayan bir belirsizlik ile Doğumdan Önce 10.700 yılında başlamıştır.
(133) Plesitosen'deki iklim değişikliklerinden daha az etkilenen bölgeler hangileridir?
- Güneydoğu Asya
- Antarktika
- Avustralya
- Sahra Çölü
(134) Plesitosen'deki iklim değişikliklerinden daha çok etkilenen bölgeler hangileridir?
- subtropikal
- ılıman
- subpolar
(135) Java ve Antillerde karstlaşma ne zaman başlamıştır?
-Miyosen başlarında.
10. TÜRKİYE'DE KARSTİK ŞEKİLLER
(136) Toroslarda karstlaşmanın yaşı nasıl adlandırılır?
-Toroslarda karstlaşmanın yaşı Plio-Kuaterner olarak adlandırılır.
(137) Türkiye'de kireç taşı üzerindeki karstik şekillerin en yaygın bulunduğu bölgeler hangileridir?
- Toroslar
- Erzurum
- Bartın
- Bursa
- Gölcük
- Silivri
- Konya
(138) Türkiye'de jips üzerindeki karstik şekillerin en yaygın bulunduğu bölgeler hangileridir?
- Ankara
- Kayseri
- Sivas
- Erzurum
- Çankırı
- Sakarya
(139) Türkiye'nin en derin dikey mağarası hangisidir?
-Türkiye'nin en derin dikey mağarası Anamur'da bulunan 1.420 m.'lik Çukurpınar Düden Mağarasıdır.
(140) Eğirdir Gölü nasıl oluşmuştur?
-Eğirdir Gölü polye çanaklarının suyla dolmasıyla oluşmuştur.
(141) Kızören Obruğu nerededir?
-145 m.lik kısmı su ile dolu olan Kızören Obruğu, Karatay'dadır.
(142) Güneşli Obruğu nerededir?
-2011'de çökerek oluşmaya başlayan Güneşli Obruğu Aksaray'dadır.
(143) Türkiye'de çökme dolinleri en çok hangi formasyonlarda görülür?
-Türkiye'de çökme formasyonları daha çok Mesozoik ve Alt Tersiyer formasyonlarında görülür.
(144) Hafik Gölü nerededir?
-Sivas'ta.
(145) Tödürge Gölü nerededir?
-Hafik ile Zara arasında.
(146) Güneydoğu Torosları oluşturan kesimde daha çok karstın yer yer çeşitli kayaçlarla kesintiye uğramasıyla ... tipinde bir karstlaşma ön plana çıkar.
-mezokarst
(147) Türkiye’de karstlaşma genelde hangi çözünebilir kaya birimleri üzerinde gelişmiştir?
- kireç taşı
- alçı taşı
- kaya tuzu
(148) Türkiye'de jips karstı genelde nerelerde görülür?
-Sivas
(149) Türkiye'de jipsli formasyonun en yaygın olduğu bölümün Yukarı Kızılırmak olmasının sebebi nedir?
-Yukarı Kızılırmak Bölümünün düzlük alanlarında genellikle akarsu alüvyonları yer alırken bunların çevresinde Oligosen ve Miyosen jips seriler geniş alanlar kaplamaktadır.
(150) Alpler karstlaşma bakımından 3 yükselti kuşağına ayrılabilir. Bunlardan ilki 0-1.700 m. arasındaki karstlaşmanın bütün koşullarının uygun olduğu zondur. Bu zona ne isim verilir?
-Dolinler zonu.
11. FLÜVYAL TOPOĞRAFYA
(151) Topoğrafya şekilleri büyüklüklerine göre nasıl sınıflandırılır?
- mikroşekiller
- mezoşekiller
- makroşekiller
(152) Makro ölçekli topoğrafya şekilleri nelerdir?
- kıta kütleleri
- okyanus çanakları
(153) Mezo ölçekli topoğrafya şekilleri nereleri kapsar?
- orografik kuşak
- kıtasal platform
- şelf
- kıta yamacı
- abisal çanak
- okyanus dorsalleri
- derin okyanus çukurları
(154) Buzul çağlarının en önemli izleri hangileridir?
Buzul çağlarının en önemli izleri,
- morenler
- moren dizileri
- sandur ovaları
sistemleridir.
(155) Sandur ovası nedir?
-Buzulların eridiği yerde ortaya çıkan akarsuların taşıdığı malzemeleri biriktirmesi ile oluşan düzlüklere sandur ovası denir.
(156) İnterplüvyal devre ne demektir?
-Kurak devre.
(157) Antesedans nedir?
-Yükselmeye uğramış bir kara kütlesinin daha önce bu kütle üzerinde kurulan akarsu tarafından yarılmasına antesedans denir. Antesedansla oluşan boğaza antesedant boğaz denir.
(158) Taban seviyesinin alçalmasının morfolojik etkileri nelerdir?
-Mutlak taban seviyesi alçalırsa kıyı bölgeleri kara durumuna geçer. Buna regresyon denir.
(159) Transgresyon nedir?
-Deniz ilerlemesi.
(160) Sürempozisyon nedir?
-Tortul kütleler üzerine kurulan akarsuların, bu tortul kütleyi aşındırarak altta bulunan eski temele saplanmasına epijenez veya sürempozisyon denir.
Kara durumundaki Kretase bölgeler transgresyona uğramış ve üzerinde Neojen örtü arazisi birikmiştir. Bölgelerde daha sonra regresyon gelişmiş ve yeni bir şebeke kurulmuştur. Şebekeler Neojen örtüyü derin bir şekilde yarmış ve Kretase kütleleri aşındırmıştır. Bu şekilde oluşan boğaz şekilli vadilere epijenik boğaz veya sürempoze boğaz denir.
(161) Pereniyal akarsu nedir?
-Pereniyal akarsu daimi akarsu demektir. Pereniyal akarsular;
- nemli bölge akarsularıdır.
- yıl boyunca su taşırlar.
- akarsu yüzeyi yer altı su tablası ile aynı seviyededir.
- büyük ölçüde yer altı sularından beslenir.
(162) Periyodik akarsu nedir?
-Yalnız yağışlı dönemde su taşıyan akarsulara periyodik akarsu denir.
- Periyodik akarsular genelde kurak bölgelerde görülür.
- Bir takım periyodik akarsular pereniyal akarsuların yukarı çığırlarında görülebilir.
- Nemli dönemde yükselen taban seviyesi periyodik akarsuları desteklemektedir.
(163) Taban seviyesi nedir?
-Bir akarsuyun aşındırma yapabildiği en alt seviyeye taban seviyesi denir. Taban seviyeleri;
- yerel taban seviyesi
- mutlak taban seviyesi
olmak üzere ikiye ayrılır. Taban seviyesi yükselmesine pozitif hareket, alçalmasına negatif hareket denir.
(164) Taban seviyesi değişmesinin sebepleri nelerdir?
- Sıcaklığa bağlı deniz suyu hacminin değişmesi taban seviyesini yükseltebilir.
- Atmosfer sıcaklığının ve su buharının değişmesi taban seviyesi üzerinde etkilidir.
- Buzullaşma ile ilgili izostatik hareketler taban seviyesini alçaltabilir.
- Levha hareketleriyle deniz çanaklarının değişmesi taban seviyesini değiştirebilir.
- Kıyı bölgelerini etkileyen tektonik hareketler taban seviyesini değiştirebilir.
- Volkanizmayla denizlere eklenen juvenil sular taban seviyesini yükseltebilir.
- Soğuk dönemlerde buzullaşma nedeniyle deniz seviyesi alçalmıştır.
- Sıcak dönemlerde buzulların erimesiyle deniz seviyesi yükselmiştir.
(165) Regresyonun akarsular üzerindeki etkileri nelerdir?
- Akarsu boyu uzar.
- Akarsuyun rölyef enerjisi artar.
- Akarsuyun aşındırma gücü artar.
- Akarsu yatağını derine ve geriye doğru kazmaya başlar
- Vadilerde ağızdan kaynağa doğru yarılma başlar.
- Vadiler gençleşir.
- Koç boynuzu profili gelişir.
- Vadi boyunca seki oluşur.
- Akarsu gençleşir.
- Akarsu boyuna profilinde eğim kırıklığı oluşur.
- Topografik diskondans oluşur.
(166) Koç boynuzu profili nedir?
-İç içe vadi.
(167) Topoğrafik diskordans nedir?
-Yeni yatak ile eski yatağın kesiştiği yer.
(168) Efemer akarsu nedir?
-Yalnızca kısa süreli ve şiddetli yağışlarda su taşıyan akarsulara efemer akarsu veya epizodik akarsu denir. Efemer akarsular genellikle kurak bölgelerde görülürler.
(169) Bir akarsu ana kayayı nasıl aşındırır?
-Bir akarsu ana kayayı dört şekilde aşındırabilir:
- hidrolik etki
- korozyon
- korrazyon
- atrizyon
(170) Dev kazanlarının oluşumunda ne etkilidir?
-Çağlayanların önündeki dev kazanlarının oluşumunda hidrolik etkinin rolü büyüktür.
(171) Hidrolik etki nedir?
-Akarsuyun doğrudan darbe etkisine hidrolik etki denir.
(172) Şelale oluşumunun sebepleri nelerdir?
- talveg çizgisine dik düşey atımlı fay
- talveg çizgisine dik traverten basamağı
- dirençli tabaka
(173) Korozyon nedir?
-Kimyasal çözünme.
- kireç taşı
- mermer
- tuz
- jips
(174) Korrazyon nedir?
-Korrazyon, akarsuyun taşıdığı malzemeleri ana kayaya çarptırarak yapığı aşındırmadır.
(175) Korrazyonun sonuçları nelerdir?
- cilalama
- çizik
- oluk
- oyuk
(176) Atrizyon nedir?
-Akarsuyun kaynaktan getirdiği kaya ve blokları aşağı çığırlarda küçük parçalara ayırması ve yuvarlaklaştırmasına atrizyon denir.
(177) Akarsuyun zeminde yuvarlayarak veya kaydırarak malzeme taşımasına ne denir?
-Traksiyon.
(178) Dandritik akarsu şebekesi nedir?
-Ağaç şekilli akarsu şebekesi.
(179) Paralel akarsu şebekeleri nerelerde görülür?
-Sıradağların yamaçlarında.
(180) Kafesli akarsu şebekeleri nerelerde görülür?
-Kıvrımlı sahalarda.
(181) Rektangüler akarsu şebekeleri nerelerde görülür?
-Fay sistemlerinde.
(182) Radyal akarsu şebekeleri nerelerde görülür?
-Volkan konilerinde.
(183) Santripetal akarsu şebekeleri nerelerde görülür?
-Karstik depresyonlarda.
(184) Irmak adası nasıl oluşur?
- Akarsu taşıdığı alüvyonları yatağın genişlediği kısımlarda uzun ekseni açış çizgisine paralel olan kum bankları şeklinde yığar.
- Kum bankları büyüyerek su üstüne çıkar.
- Ada bitki örtüsüyle kaplanarak erozyona karşı direnç kazanır.
(185) Çevresi yüksek sahalarla çevrili kapalı havzaya ne denir?
-Bolson.
(186) Pediment nedir?
-Kurak ve yarı kurak sahalarda, yerli kaya üzerinde gelişmiş, az eğimli aşınım düzlüğü.
12. DÜNYADA FLÜVYAL TOPOĞRAFYA
(187) Norveç'teki fiyortlar nasıl oluşmuştur?
-Norveç'te eriyen buzul ve artan deniz seviyesine bağlı olarak buzul vadilerini deniz suyunun basması sonucu fiyortlar oluşmuştur. Gerilerdeki buzul vadilerine ise akarsular yerleşmiştir.
(188) İnterglasyal dönemden glasyal döneme geçerken geçilen aşamalar nelerdir?
- havada soğuma
- bağıl nemde artış
- yağışlarda artış
- yıl boyu kar yağışı
- buzullaşma
- alt enlemlerde soğuma
(189) Akarsular karaların yüzde kaçını akaçlamaktadır?
-Yaklaşık 2/3'ünü.
(190) Üç Boğaz barajı nerededir?
-Çin'in Yangçe ırmağı üzerinde.
13. TÜRKİYE'DE FLÜVYAL TOPOĞRAFYA
13.1. MİYOSEN
-Türkiye'de günümüzdeki akarsu şebekesinin geçmişten farklı olmasının sebepleri
- tektonizma
- volkanizma.
- iklim
dir. İklimin rolü nispeten daha azdır.
(192) Türkiye ne zaman peneplenleşmiştir?
-Türkiye Oligosen sonunda, Miyosen başında, 23,03 myö peneplenleşmiştir. Ancak daha sonra oluşan Alpin hareketlerin Savik ve Strien orojenik fazları, penepleni tamamen deforme etmiştir.
(193) Sarmat Denizi nerededir?
-Acı sulu Sarmat Denizi Miyosen'de Karadeniz ve Hazarın bulunduğu yerdeydi. İstanbul ve Çanakkale Boğazına uzanmaktaydı.
(194) Miyosen'de hangi masiflerin üzerinde akarsu şebekesi vardı?
-Miyosen'de
- Istrancalar
- Sünnice
- Tosya-Ilgaz
- Gümüşhane
- Bitlis
- Menderes
- Kazdağı
- Uludağ,
- Kırşehir
gibi tektonik hareketlere uğramayan sert masifler üzerinde akarsu şebekesi vardı.
13.2. PLİYOSEN
(195) Türkiye'nin en eski akarsu şebekeleri hangi döneme aittir?
-Pliyosen.
(196) Pliyosen'de kurulan şebekeler neden değişmiştir?
-Pliyosen'de kurulan şebekelerin büyük kısmı neotektonik hareketlerle çok büyük değişikliğe uğramıştır.
(197) Orta ve Üst Pliyosen'deki peneplenleşmenin sebepleri nelerdir?
-Bu devre yüksek kısımlarda şiddetli aşınım ve alçak kesimlerde yoğun birikimin olduğu bir devredir. Bu durum peneplenleşmeye sebep olmuş, akarsu şebekeleri gelişmiştir. Ancak yeni tektonik hareketler peneplenleri parçalamış ve akarsu şebekesi tekrar bozulmuştur.
13.3. PLEİSTOSEN
(198) Gelasiyen'de Düzce, Erzincan, Muş ve Gölpazarı havzaları neden kapanmıştır?
-Gelasiyen'de Pliyosen peneplenler çökmüş, eğim değerleri değişmiş, yeniden göllenmiştir.
(199) Kuaternerde akarsu taban seviyeleri nasıl değişmiştir?
- Epirojenik hareketlerle arazi yükselmiştir.
- Akarsular kendilerine yeni yataklar kazmıştır.
- Negatif östatik hareket sonucu akarsuların ağızları deniz basmasına uğrayak boğulmuştur.
(200) Kuaterner'de akarsuların taban seviyelerinin değişmesinin sonuçları neler olmuştur?
- yarma vadiler oluştu
- farklı kökenli boğazlar oluştu (sürempoze, antesedant, taşma, konsekant, kapma)
- flüvyal taraçalar oluştu (devresel/devresel olmayan)
- farklı drenaj tipleri görüldü (dandritik, ortogonal kafesli, rombodial kafesli, paralel, subparalel, halkalı, radyal, sentripetal, kancalı, bozuk)
- eğim arttı
(201) Würm'de deniz seviyesi şimdikinden ne kadar daha alçaktı?
-90 veya 100 metre.
(202) Doğu Marmara'daki antesedant boğazlar hangileridir?
- Geyve
- Garsak
- Susurluk
(203) Marmara Bölgesindeki sürempoze boğazlar hangileridir?
- Misiköy
- Bursa çevresindeki boğazlar
- Kilyos güneyi
- Dil deresi aşağı çığırı
- Kilyos deresi vadisi
(204) Ege Bölgesindeki antesedant boğazlar hangileridir?
-Ege Bölgesindeki antesedant boğazlar Büyük Menderes'in Çivril ve Güney'de açtığı boğazlardır.
(205) Ege Bölgesindeki sürempoze boğazlara örnek veriniz.
-Aydın'daki Ortaklar (Erengüllü) boğazı.
(206) Orta Anadolu'daki antesedant boğazlar hangileridir?
- Köprülüköy (Kızılırmak)
- Ayaş
- Çandır-Kalecik
(207) Orta Anadolu'daki sürempoze boğazlar hangileridir?
- Ankara ve çevresi
- Akdağ (Kızılırmak)
- Yukarı Sakarya
(208) Karadeniz Bölgesindeki antesedant boğazlar hangileridir?
- Büyük Melen
- Kızılırmak, Yeşilırmak ve Filyos'un aşağı çığırları
(209) Karadeniz Bölgesindeki sürempoze boğazlara örnek veriniz.
-Şahinkaya (Kızılırmak)
(210) Doğu Anadolu Bölgesindeki antesedant boğazlar hangileridir?
- Zap suyu vadisi
- Muç-Çapakçur arası
- Kemah boğazı
- Kemaliye-Bağıştaş
- Tercan-Erzincan arası
(211) Doğu Anadolu bölgesindeki sürempoze boğazlara örnek veriniz.
-Keban çevresi.
(212) Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki antesedant boğazlar hangileridir?
- Elbistan (Ceyhan)
- Berit (Ceyhan)
- Asi nehri aşağı çığırı
(213) Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki sürempoze boğazlara örnek veriniz.
-Göksu'nun aşağı çığırı (Silifke)
13.4. HOLOSEN
(214) Gömük menderes oluşumunda en büyük rolü oynayan etken nedir?
-Gömük menderes oluşumlarında en büyük pay genç tektonik hareketlerindir. Çalışmalar gömük mendereslerin genç hareketlerin meydana geldiği yerlerde, özellikle antesedant ve sürempoze boğazlar sektöründe yaygın olduğunu göstermiştir.
(215) Türkiye'de denivelasyonla ilgili olarak gelişen gömük menderesler hangileridir?
- Araplar Boğazı (Ezine)
- Melen Boğazı (Büyük Melen Çayı)
- Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın aşağı çığırları
- Havza-Merzifon arasındaki boğazla (Amasya ve Tersakan üzerinde)
- Kemah Boğazı
- Tercan Boğazı
- Muş Boğazı
- Malatya-İzolu Boğazı
- K. Maraş Boğazı
- Siirt doğusundaki boğazlar (Botan çayı)
- Dalaman çayır yukarı havzası
- Muğla kuzeyindeki boğazlar
(216) Gömük menderes özelliği gösteren epijenik ve antesedant boğazlar hangileridir?
- Büyük Melen Boğazı
- Zap suyu vadisi
- Aşağı Yeşilırmak
- Amasya Boğazları
- Çoruh ırmağına saplanmış gömük menderesler
- Gönen çayı boğazı
- Göksu çayı boğazı (Yenişehir havzasının kuzeydoğu çıkışı)
(217) Türkiye'deki gömük mendereslerin Holosen olduğunu gösteren kanıtlar nelerdir?
-Türkiye'deki gömük mendereslerin yamaç gelişimi tamamlanmamıştır. Gömük menderes özelliği gösteren boğazlarda akış hızlıdır ve alüvyonlaşmaya geçilmemiştir. Osmaneli boğazı (Bilecik-Pamukova arasında) ve Kemah Boğazında (Erzincan batısında) 90 dereceye yakın eğimler görülür. Bu, kalkerli yamaçlarda görülen bir eğimdir. Eğer bu boğazlar Pleistosen olsaydı yamaçlarda belli bir yatıklaşma olması gerekirdi. Eğer Würm'deki östatik hareketlere bağlı östatik hareketlerle oluşsalardı yeni boğazlar geriye doğru aşınım dalgasının henüz belirginleştiği denize yakın sektörlerde yer alırdı. Oysa boğazlara iç kesimlerde rastlanmaktadır. Kıyı sektöründe etkili olan östatik hareketler içi kısımlara tam olarak etkili olamaz.
(218) Türkiye'deki polisiklik vadiler nerelerde bulunur?
- Dalaman çayı yukarı çığırı
- Büyük Melen çayı aşağı çığırı
- Ankara çevreleri
- Doğu Karadeniz kıyı zonu
- Akdeniz akarsuları aşağı çığırı
- Kastamonu çevresi
- Afyonkarahisar
- Gediz vadisi
- Siirt
(219) Polisiklik vadiler nasıl oluşmuştur?
-Polisiklik vadiler genç tektonik sonucu oluşmuştur.
(220) Kınalık kasabası nerededir?
-Azerbaycan'da.
(221) Deniner barajı nerededir?
-Artvin'de Çoruh ırmağı üzerinde.
(222) KAF üzerine yerleşmiş göller hangileridir?
- Abant
- İznik
- Sapanca
- Uluçay (Gerede)
(223) KAF üzerine yerleşmiş akarsular hangileridir?
- Kelkit
- Kızılırmak
- Mudurnu
(224) DAF üzerine yerleşmiş göllere örnek veriniz.
-Hazar Gölü.
(225) Türkiye'nin akarsu şebekesi ne zaman kurulmuştur?
-Türkiye'nin akarsu şebekesi Pliosen'de kurulmuş, ancak gelişmesi ve şekillenmesi Holosen'de gerçekleşmiştir.
(226) Siltasyon nedir?
-Erozyonla taşınan kil, mil gibi materyalle barajların dolmasına siltasyon denir.
(227) Barajlardaki siltasyon tutulmasından dolayı Kızılırmak her yıl kaç cm gerilemektedir?
-1990-2010 arasındaki yapılan çalışmalarda, yılda -16 cm. gerileyen Kızılırmak deltasının alan kaybının 5,4 km2 olduğu ortaya koyulmuştur. Ancak 2010'dan sonra tekrar delta gelişimi sağlanmış ve 0,4 km2 alan kazanılmıştır
14. EOLİYEN TOPOĞRAFYA
(228) Emmanuel de Martonne'a göre, areik sahalar karaların yüzde kaçını kaplar?
-Yüzde 17'si.
(229) Köppen formüllerine göre, kurak saha karaların yüzde kaçını kaplar?
-Yüzde 27'si.
(230) Step ve çöl sahalarını ayırmakta kullanılan Köppen formülü nedir?
r, Yıllık Ortalama Yağış Miktarı (mm) ve t, Yıllık Ortalama Sıcaklık Miktarı (C°) olmak üzere,
(i) kış yağışlarının egemen olduğu yerler için,
r=t
(ii) yaz yağışlarının egemen olduğu yerler için,
r=2t+14
(iii) her mevsim yağışlı yerler için,
r=2t+7
dir.
(231) Step ve nemli sahaları ayırmada kullanılan Köppen formülü nedir?
r, Yıllık Ortalama Yağış Miktarı (mm) ve t, Yıllık Ortalama Sıcaklık Miktarı (C°) olmak üzere,
(i) Kış yağışlarının egemen olduğu yerler için,
r=2t
(ii) Yaz yağışlarının egemen olduğu yerler için,
r=2(t+14)
(iii) Her mevsim yağışlı yerler için,
r=2(t+7)
(232) Pleistosen'deki glasiyasyon maksimumunda dünyadaki karaların yüzde kaçı glasiyelerle kaplanmıştı?
-Pleistosen'deki glasiyasyon maksimumunda dünyadaki karaların %30'dan fazlası glasiyelerle kaplanmıştı. Bu oran Avrupa'da %64, Kuzey Amerika'da %45 değerine ulaşmıştı.
(233) Erinç'e göre yarı kurak süreçler nelerdir?
- kuvvetli çözülme
- orta şiddette kütle hareketi
- orta şiddette rüzgar
- kuvvetli flüvyal aşındırma
- önemli yüzeysel ve lateral aşındırma
(234) Erinç'e göre yarı kurak şekiller nelerdir?
- dik eğim
- kanyon şekilli vadi
- yapı platformalı
- pedimentasyon
- büyük birikinti konileri ve bahadalar
- çamur akıntıları
- playalar
- kalsitik kabuk
- kırgıbayır
(235) Bahada nedir?
-Bahada pedimentler gibi, bolsonların taban düzlükleriyle onların çevrelerinde yer alan yüksek sahalar arasında geçişi sağlayan yamaçlardır.
(236) Bahada ile pedimentin farkı nedir?
-Bahada, pedimentten farklı olarak yerli kayadan müteşekkil aşım düzlükleri değil, yamaç döküntüleri ve birikinti şeklidir. Oluşumları nemli bölgelerde görülen dağ eteği ovalarına benzemektedir. Bahada yüzeyleri fazla derin olmayan sel yarıntıları ile parçalanmıştır.
(237) Playa nedir?
-Playa, çöllük alanların iç kesimleri ile kurak ve yarı kurak bölgelerde, kıyılara bitişik alanlarda rastlanan ve periyodik olarak donan suların yavaş yavaş dibe süzülmesi ya da buharlaşması sonucunda ortaya çıkan tuz, kum ve çamurla örtülü, düz zeminli çöküntüdür. Playaya Ortadoğu'da sehba, İran'da kevir, Hazar denizi çevresinde solonçak, Rusya'da takır denir.
(238) Kırgıbayır nedir?
-Şiddetli yağmurların oluşturduğu selinti suları, bitki örtüsünün bulunmadığı ve kolay aşınabilen arazileri aşındırır. Bunun sonucunda arazi girintili çıkıntılı bir görüntü alır. Bu tür arazilere badlans veya kırgıbayır denir.
(239) Erinç'e göre, kurak süreçler nelerdir?
- maksimum rüzgâr etkisi
- orta ve kuvvetli çözülme
- sınırlı ölçüde kütle hareketi
- zayıf akarsu etkisi
(240) Erinç'e göre, kurak şekiller nelerdir?
- yardang
- anıt kaya
- ventifakt
- çöl kaldırımı
- kumul
- lünet
- lös
- dik yamaç
- yapı platformu
- çöl verniği
- kalsitik ve halitik kabuk
- pediment
- bolson
- playa
- bahada
(241) Yardang nedir?
-Rüzgârla taşınan kum tanelerinin önlerine çıkan engellere çarpmaları sonucu korrazyon aşındırması meydana gelir. Tortul kayaların zayıf kısımlarının aşındırılması ile rüzgâr yönüne paralel uzanan düzensiz U profilli oluklar oluşur. Bu aşındırma şekline yardang denir.
Yardang Türkistan'ın kurak iç noktalarında yaygındır.
(242) Ventifakt nedir?
-Kurak bölgelerde kuvars gibi sert kayaçların sert rüzgârlar ve kum fırtınaları tarafından sürüklenmesi sonucu yüzeylerinde cilalanmalar ve rüzgârların esiş yönüne doğru dışbükey bir oyulma meydana gelir. Bu oyulmaya façeta denir. Façetalı çakıllara ventifakt denir.
(243) Çöl kaldırımı nedir?
-Çöl kaldırımı yerli kayayı örten alüvyal bir örtünün deflasyona uğramasıyla ortaya çıkar. Çöl kaldırımına Cezayir'de reg, Libya'da serir, Avustralya'da gibber plains denir.
(244) Lünet nedir?
-İnce taneli milin uzak mesafelere taşınarak birikmesiyle meydana gelen hilale benzeyen birikinti şekli.
(245) Yapı platformu nedir?
-Kornişleri meydana getiren sert tabakaların her biri üzerlerinde yer alan yamaçların işlenmesinde yerel ve geçici taban seviyesi rolü oynar. Yamaçların gerilemesi sırasında sert tabakaların üstlerinde yer alan yumuşak tabakalar zamanla aşınır. Sert tabakalar yüzeye çıkar, geniş düzlükler meydana gelir. Bu düzlüklere yapı platformu denir.
(246) Çöl verniği nedir?
-Kaya yüzeyleri üzerinde bulunan siyah ve kızıl tabaka.
Çöl verniği, mangan, demir oksit ve kil minerallerinin karışımıdır.
(247) Kurak bölgelerde şekillendirmede asıl etken nedir?
-Kurak bölgelerde şekillendirmede rüzgar faaliyeti ön plana çıkmaktadır. Nemli bölgelerde asıl etken akarsular iken, kurak bölgelerde akarsuların şekillendirmedeki önemi daha azdır.
(248) Erinç'e göre, kurak bölgelerde topoğrafya şekillerinin oluşumu ve gelişimi hangi faaliyetlerin eseridir?
- çözülme
- sel
- yüzeysel sellenme
- rüzgâr
(249) Köppen formülüne göre, kurak ve yarı kurak bölgeler ne kadar alan kaplamaktadır?
-Köppen formülüne göre, kurak ve yarı kurak bölgeler 39 milyon km2 alan kaplamaktadır. Bunun yarısı kurak bölge, yarısı yarı kurak bölgedir.
(250) Çöller ne kadar alan kaplamaktadır?
-28 milyon km2.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder