1. Veri Yapıları ve Temsil Biçimleri
1. JSON ile XML arasındaki temel fark nedir?
JSON (JavaScript Object Notation) daha sade ve JavaScript dostudur. Hafif, metin tabanlı ve daha okunabilir bir veri formatıdır; anahtar-değer çiftleriyle çalışır. XML(Extensible Markup Language) ise etiket tabanlıdır ve daha fazla meta bilgi içerir. Daha ayrıntılı ve hiyerarşik bir yapı sunar. JSON, daha az kodla veri aktarımı için optimize edilmişken, XML daha karmaşık veri yapıları ve doğrulama (örneğin, XSD ile) için uygundur. JSON genellikle API'lerde, XML ise kurumsal sistemlerde tercih edilir.
2. CSV (Comma-Separated Values) neden veritabanı dışa aktarımlarında tercih edilir?
Çünkü sütunlu yapıyı çok basit bir biçimde, virgülle ayrılmış olarak temsil eder. Basit, hafif ve platformdan bağımsız bir formattır. Veritabanı dışa aktarımlarında tercih edilir çünkü:
- Tablo verilerini düz metin olarak temsil eder, bu da kolay işlenmesini sağlar.
- Çoğu veritabanı ve veri analiz aracıyla uyumludur.
- Dosya boyutu küçüktür, bu da büyük veri setlerinde avantaj sağlar.
- İnsan tarafından okunabilir ve düzenlenebilir.
2. İşaretleme Dillerinden Modelleme Dillerine
S1: HTML ile Markdown arasındaki fark nedir?
C1: HTML detaylı yapı sunarken, Markdown daha sade ve okunabilir biçimlendirme sağlar. HTML (HyperText Markup Language) web sayfaları oluşturmak için kullanılan bir işaretleme dilidir; etiketlerle yapılandırılmış içerik sunar (örneğin, <p>, <div>). Markdown ise hafif bir işaretleme dilidir, düz metinle yazılır ve okunabilirliği önceliklendirir (örneğin, # Başlık). HTML daha fazla biçimlendirme esnekliği sunarken, Markdown basitlik ve hızlı belge oluşturma için kullanılır (örneğin, GitHub README dosyaları).
S2: XML neden HTML'e göre daha katıdır?
C2: Çünkü her etiketi kapatmak zorundasın ve yapı kurallarına sıkı sıkıya uymalı. XML, veri temsiline odaklanır ve sıkı sözdizimi kuralları uygular:
- Her etiket kapatılmalıdır (örneğin, <tag></tag>).
- Büyük/küçük harf duyarlıdır.
- Hatalı biçimlendirme tolere edilmez.
- HTML ise tarayıcılar tarafından daha esnek yorumlanır; örneğin, kapanmamış etiketler veya yanlış iç içe geçmiş yapılar genellikle tolere edilir. XML’in katılığı, veri doğruluğunu ve platformlar arası uyumluluğu garanti eder.
3. Programlama Paradigmaları
S1: Prosedürel programlamada odak nedir?
C1: Komutların sıralı olarak çalıştırılmasıdır. Prosedürel programlama, işlevlerin (prosedürlerin) sırasıyla yürütülmesine odaklanır. Kod, adım adım talimatlar olarak yazılır ve veri ile işlevler ayrı tutulur. Örnek diller: C, Fortran.
S2: Nesne yönelimli programlama hangi temel kavrama dayanır?
C2: "Nesneler" ve bu nesnelerin hem veri (özellik) hem davranış (metot) taşımasına. Nesne yönelimli programlama (OOP), nesneler ve sınıflar kavramına dayanır. Veriler ve işlevler (metotlar) nesneler içinde birleştirilir. Temel prensipler: kapsülleme, kalıtım, çok biçimlilik (polimorfizm) ve soyutlama. Örnek diller: Java, C++.
4. Veri–Kod İlişkisi: JSON & JavaScript / XML & Java
S1: JavaScript neden JSON ile doğal çalışır?
C1: Çünkü JSON’un söz dizimi doğrudan JavaScript nesne yapısına benzer. JavaScript’te JSON verileri doğrudan JSON.parse() ve JSON.stringify() ile işlenebilir, çünkü JSON formatı JavaScript nesneleriyle aynı yapıdadır. Bu, JSON’ın JavaScript’te ek kütüphanelere gerek kalmadan kolayca kullanılmasına olanak tanır.
S2: XML genellikle hangi dillerle birlikte kullanılır?
C2: Java, .NET gibi yapılandırmalı veriyle çalışan dillerle. Özellikle:
- Java: XML işleme için JAXB, DOM veya SAX gibi kütüphaneler yaygındır.
- C#: .NET ile XML manipülasyonu için sık kullanılır.
- Python: xml.etree.ElementTree gibi modüllerle XML işlenir.
XML, kurumsal uygulamalarda (örneğin, SOAP web servisleri) ve veri değişiminde tercih edilir.
5. Makineye Yakınlık & Performans Perspektifi
S1: C dili neden “makineye yakın” kabul edilir?
C1: Çünkü donanım erişimi sağlar ve çok az soyutlama içerir. C, düşük seviyeli bir dildir ve donanıma yakın çalışır:
- Bellek yönetimi manueldir (örneğin, işaretçilerle).
- Makine koduna yakın derlenir, bu da yüksek performans sağlar.
- Donanım kontrolü için doğrudan erişim sunar (örneğin, işletim sistemleri veya gömülü sistemler).
S2: Python yavaştır ama neden tercih edilir?
C2: Çünkü soyutlama seviyesi yüksektir, yazımı kolaydır ve geliştirici dostudur. Yavaştır çünkü:
Tercih edilir çünkü:
6. Dil Seçiminin Etkileri
S1: Mobil uygulama geliştirmek için en yaygın diller hangileridir?
C1:
S2: Veri analizi için en çok tercih edilen programlama dili nedir?
C2: Python – çünkü kütüphane desteği çok güçlü (pandas, NumPy, vs.).
R, istatistik odaklı analizlerde de tercih edilir.
7. Veri Güvenliği & Doğruluk
S1: JSON Schema ne işe yarar?
C1: JSON veri yapısının doğruluğunu kontrol eder (tip, zorunluluk, vb.). Verinin formatını, veri tiplerini, zorunlu alanları ve kısıtlamaları belirtir. Örneğin, bir API’nin beklediği veri yapısını doğrulamak için kullanılır, böylece hatalı veri girişi önlenir.
S2: Base64 nedir?
C2: Base64, ikili verileri (örneğin, resimler veya dosyalar) 64 karakterlik bir ASCII dizisine kodlayan bir yöntemdir. Genellikle:
- Verileri metin tabanlı formatlarda (örneğin, JSON, XML) taşımak için kullanılır.
- E-posta eklerinde (MIME) veya web’de görüntü gömmede yaygındır.
- Güvenlik sağlamaz, yalnızca kodlama yapar.
8. Uygulama Geliştirme Sürecinde Dillerin Uyumu
S1: Frontend ve backend nasıl veri paylaşır?
C1: Genellikle JSON formatındaki HTTP üzerinden API ile. Frontend ve backend, genellikle HTTP protokolü üzerinden veri paylaşır:
- API’ler: REST veya GraphQL ile JSON/XML formatında veri alışverişi.
- Protokoller: HTTP/HTTPS, WebSocket.
- Frontend (örneğin, JavaScript) istemci tarafında kullanıcı arayüzünü yönetirken, backend (örneğin, Python, Java) veri işleme ve veritabanı işlemlerini gerçekleştirir.
S2: Full-stack geliştirici ne yapar?
C2: Full-stack geliştirici, hem frontend (kullanıcı arayüzü, istemci tarafı) hem de backend (sunucu, veritabanı, API’ler) geliştirme süreçlerini yönetir. Görevleri:
- UI/UX tasarımı ve kodlaması (HTML, CSS, JavaScript).
- Sunucu tarafı mantığı yazma (Python, Node.js, Java).
- Veritabanı yönetimi (SQL, NoSQL).
- Sistem entegrasyonu ve API geliştirme.
BONUS
S1: JSON mu yoksa XML mi daha okunabilir?
C1: JSON daha az yazım yüküyle daha sade bir yapı sunar. Genellikle daha okunabilir kabul edilir çünkü:
- Daha az sözdizimi (etiket kapanışları yok).
- Kompakt ve anahtar-değer yapısı basit.
XML, meta veri ve hiyerarşik yapı nedeniyle daha ayrıntılıdır, bu da karmaşık belgelerde okunabilirliği azaltabilir. Ancak, bu subjektiftir ve kullanım bağlamına bağlıdır.
S2: Markdown ve HTML hangi açılardan kullanılır?
C2: Markdown hızlı not ve dokümantasyon için, HTML tam kontrol gerektiren arayüzler için kullanılır.
S3: C ile Python arasında soyutlama farkı nedir?
C3: C düşük seviyeli sistem dilidir; Bellek yönetimi, işaretçiler ve donanım kontrolü geliştiriciye bırakılır. Python daha yüksek seviyeli, kullanıcı dostudur. Yüksek soyutlama sunar. Bellek yönetimi otomatik yapılır (çöp toplayıcı), veri yapıları ve kütüphaneler karmaşık işlemleri basitleştirir. Bu, Python’u daha kullanıcı dostu, C’yi ise performans odaklı yapar.
S4: JavaScript neden hem veri formatı (JSON) hem dil (JS) bağlamında avantajlıdır?
C4: JSON yapısı JavaScript ile birebir uyumludur; bu da web geliştirmede onu vazgeçilmez kılar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder