Ural-Altay Dillerinde İkiz Ünlüler

İki ünlünün tek bir hece halinde birleşmesine ikiz ünlü veya diftong denir. Ancak eğer kelimedeki iki ünlü Arapçada olduğu gibi ünlülük değerini koruyorsa ve birbiri ardı sıra ve ayrı ayrı telaffuz ediliyorsa bu takdirde diftongdan değil iki ayrı heceden söz edilir. Diğer taraftan yazı dilinde birbirini takip eden iki ünlü telaffuzda tek ses oluşturuyorsa, gerçekte basit bir ünlüye özdeş olur. Diftongda iki ünlüden nispeten açık olan ünlü, kapalı olan yarı ünlü görevi yapar. Diftonga eğer nispeten açık ünlü başta ise kapanan diftong, kapalı ünlü baştaysa açılan diftong denir.  

Diftong iki ünlünün tek bir hece elemanında kaynaşmasıdır. Üç ünlünün tek bir hece elemanında birleşmesine ise üçüz ünlü veya triftong denir.  

Ural-Altay dillerinden Macarca'da neredeyse hiç diftong  bulunmazken Sami dilinde,

• -ea-
• -ie-
• -oa-
• -uo-

olmak üzere dört tane, Estonca'da ise onlarca diftong bulunmaktadır. Türkçenin özellikle Yakutça lehçesi diftong yönünden zengindir:

• souk (soğuk)
• kouk (kovuk)
• soul (yol)

Fincede İkiz Ünlüler

Finlandiya'nın özellikle güneybatı bölgelerinde genişleyen diftonglara rastlamak mümkündür. Fincenin bütün diftongları,

Suomen kouluissa hiukan ihaillaan syksyisinä työpäivinä meidän poikien höyläystöiden kauneutta.

cümlesi ile formüle edilir. Bu cümlede dilin bütün diftongları yer almaktadır. 

Ural dili olan Fincede 16 ikiz ünlü veya diftong bulunmaktadır. Bu diftonglar son ünlülerine göre dörde ayrılırlar:

1. -i- Grubu Diftongları

1.1. -ei- 

• ei
• leipä
• Meiju

1.2. -äi- 

• äiti
• päivä 
• väittää

1.3. -ui- 

• uin
• puissa
• kuin

1.4. -öi- 

• söin
• töissä
• öitä

1.5. -yi- 

• hyi
• lyijy
• pölyinen

2. -u- Grubu Diftongları 

2.1. -au-

• taulu 
• kaula
• sauna

2.2. -ou-

• koulu 
• noudan
• housut

2.3. -eu-

• reuna
• Keuruu
• seutu

2.4. -iu-

• viulu
• kiusaan
• hius

3. -y- Grubu Diftongları

3.1. -äy-

• täynnä
• käyn
• näytän

3.2. -öy-

• köyhä 
• löydän
• löyly

4. Diğer Diftonglar

4.1. -ie-

• tie 
• vien
• mies

4.2. -yö-

• yö
• työ
• syön

4.3. -uo-

• tuo
• puola
• juon